میلگرد ادکا (اوتکا) چیست؟
۱۴:۴۵ | ۱۴۰۰/۰۵/۱۷
در کنار آشنایی با میلگرد ادکا، آشنایی با میلگرد ممان منفی نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. آیا شما با خصوصیات این میلگردها آشنایی دارید؟ در ادامه این مطلب به بیان جزئیات در این زمینه می پردازیم. پس در ادامه با ما همراه باشید:
میلگر ادکا (اتکا)
محل قرار گیری تیرچه ها در آرماتورهای بتنی و یا بر روی بال پایینی تیرهای فولادی است. همین امر سبب می شود در بعضی مواقع تیرچه ها به اندازه کافی فضا برای نشیمن نداشته باشند. از این رو احتمال در رفتن آن ها در هنگام عملیات اجرایی هم چون بتن ریزی و حتی تردد افراد وجود دارد.
حال برای رفع این مشکل از آرماتورهایی با نام ادکا یا اتکا استفاده می شود. جایگاه استفاده از این آرماتورها در قسمتی است که تیرچه به تیر متصل می شود. استفاده از ادکا باید در کنار جوش تیرچه به بال تحتانی صورت پذیرد. از لحاظ ظاهری شکل این آرماتور شبیه به گردن اردک است. میلگرد ادکا دارای ویژگی هایی است که از جمله می توان به مواردی هم چون امکان قرار گیری آن ها بر روی هر تیرچه ای و قابلیت خم تا ۱۸۰ درجه اشاره کرد.
مزایا میلگرد ادکا
* موجب استحکام سقف و ترک نخوردن ان از محل تیر حمال می شود.
* در هنگام از هم گسیختگی سازه، سقف به طور کامل فرو ریخته نمی شود.
* باعث کاهش خیز سقف می شود.
* بار وارده بر میلگردهای کششی اصلی را کاهش می دهد.
* دامنه ارتعاشات را کاهش می دهد.
بیشتر بخوانید: میلگرد FRP چیست؟
میلگرد ممان منفی
علاوه بر میلگرد ادکا، میلگرد ممان منفی نیز از جمله آرماتورهای پر کاربرد در سقف تیرچه بلوک به شمار می آید. عموما در طراحی تیرچه بلوک فرض بر این قرار می گیرد که تیرچه ها همراه با دهانه ساده بوده و مقدار لنگر آن ها صفر است. اما در عمل این گونه نیست و به دلیل یکپارچگی دال بتنی سقف، مقداری لنگر منفی در دال ایجاد می شود.
از این رو لازم است برای تحمل این لنگر منفی اصلاحاتی صورت پذیرد. این اصلاحات باید در جهتی باشد که تیرچه دو سر مفصل در تکیه گاه ها قابلیت تحمل لنگر منفی را داشته باشد. از این رو از میلگردهای کوچکی در قسمت فوقانی دال بتنی سقف و بین دو دهانه مجاور استفاده می شود. این میلگردها نیروی کششی ایجاد شده از لنگر منفی را در قسمت بالای دال خنثی می کند.
از جمله مزایا استفاده از ممان منفی می توان به ترک بر نداشتن سقف از محل تیر، کاهش مقدار بار وارد به میلگردهای کششی اصلی، جلوگیری از فروپاشی کامل سقف در هنگام ایجاد گسیختگی، کاهش خیز سقف و کم شدن دامنه ارتعاشات اشاره کرد.
از آن جایی که میلگردهای ممان منفی در قسمت ابتدایی و انتهایی تیرچه مورد استفاده قرار می گیرند، نام سرتیرچه نیز بر روی آن گذاشته می شود. میلگردهای ممان منفی مانند میلگرد ادکا بر روی هر تیرچه ای قرار می گیرند. میلگردهای ممان منفی دارای حداقل خم ۹۰ درجه هستند.
بیشتر بخوانید: نحوه محاسبه میلگرد در فونداسیون چگونه است؟
مقایسه میلگرد ممان منفی و میلگرد ادکا
* استفاده از میلگرد ممان منفی در تمامی موارد، لازم و ضروری است، اما از میلگرد ادکا در زمانی استفاده می شود که مقاومت برشی انتهای تیرچه کافی نباشد.
* استفاده از میلگرد ادکا در جهت جلوگیری از ایجاد ترک برشی استفاده می شود. این در حالی است که استفاده از میلگرد ممان منفی در جهت خنثی کردن نیروی کششی ایجاد شده از لنگر منفی در قسمت بالای دال صورت می گیرد. از این رو باید توجه داشته باشیم که عملکرد این دو را با یکدیگر اشتباه نگیریم.
نکات اجرایی لازم میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی
رعایت نکات اجرایی برای استفاده از میلگرد ادکا از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در ادامه به بیان مهم ترین آن ها می پردازیم.
* در ابتدا لازم است بدانید برای جلوگیری از ایجاد ترک برشی، از میلگرد ادکا که نوعی میلگرد تقویت برشی است، استفاده می شود. برای استفاده از میلگرد ادکا باید حداقل به اندازه ۱۲ سانتی متر از میلگرد کششی به داخل تکیه گاه ادامه پیدا کند. در غیر این صورت باید این میلگرد با سطح مقطعی برابر با میلگرد کششی و با طول پوشش کافی در قسمت انتهایی تیرچه نصب شود.
* میلگرد منفی باید با احتساب ۱۵ درصد لنگر خمشی وسط دهانه در محل تکیه گاه تعبیه و نصب شود. در صورتی که تکیه گاه میانی باشد، محاسبه آن بر اساس بیش ترین میزان لنگر خمشی دهانه های طرفین صورت می گیرد.
* عموما تیرچه ها همراه با دو سر مفصل، فرض و طراحی می شوند. این در حالی است که همیشه مقداری گیر و لنگر منفی در تیرچه ایجاد می شود. استفاده از آرماتور منفی می تواند با گیر و لنگر منفی ایجاد شده در تیرچه مقابله نماید.
* از آن جایی که در دو سر تیرچه کشش داریم، استفاده از میلگرد ممان منفی امری مهم و ضروری است.
بیشتر بخوانید: خمکاری میلگرد چگونه انجام می شود؟
ساختمانچی
