کرسی چینی چیست؟

به گزارش اخبار ساختمان، کرسی چینی از دیرباز تاکنون به عنوان راه حلی برای ایجاد اختلاف ارتفاع بین سطح داخلی و خارجی ساختمان در نظر گرفته می شد. عموماً انسان ها از نظر ذاتی علاقه زیادی دارند تا در یک اختلاف سطح مشخصی نسبت به زمین قرار بگیرند.

کافی است فقط به خانه های حیاط دار قدیمی ایرانی نگاه کنید تا متوجه شوید که تراس بنا با تعداد چند پله در سطحی بالاتر از زمین قرار دارد، به این صورت افراد می توانستند احساس امنیت و تسلط بیشتری نسبت به محیط زندگی خود داشته باشند.

کرسی چینی چیست؟

کرسی چینی اولین مرحله در سفت کاری و مقدمه ای بر زیرسازی ساختمان و آجرچینی است. منظور از کرسی چینی چیدن چندین ردیف آجر است که موجب اختلاف ارتفاع بین سطح داخل و خارج ساختمان می شود و دیواری که این اختلاف ارتفاع را ایجاد می‌کند کرسی نامیده می شود.

دیوار کرسی چینی دیواری است که بین دیوار باربر و پی قرار می گیرد. این اختلاف ارتفاع باعث می شود تا نیاز به عایق احساس شود. نقش عمده کرسی چینی تأمین سطح اتکای بیشتر برای دیوار و یکپارچگی بیشتر آن با شالوده می شود.

این فرآیند همچنین به منظور تأمین ارتفاع لازم تا تراز کف سازی انجام می شود. همچنین برای عبور لوله های فاضلاب در زیر کف سازی نیز می توان از کرسی چینی نهایت استفاده را برد.

مصالح مورد نیاز برای انجام کرسی چینی

برای انجام کرسی چینی به مصالح مختلفی بنابر نوع دیوار نیاز پیدا خواهیم کرد. از جمله این مصالح می توان به ماسه و سیمان، ملات باتارد (ماسه، سیمان، آهک، آب)، آجر و سنگ، ملات ماسه و آهک اشاره کرد.

چگونگی ساخت ترکیبات ملات ها یکی از نکات مهمی است که باید در اجرای کرسی چینی مورد توجه قرار گیرند و مطابق با دستورات زیر انجام می شوند.

1. ملات باتارد با نسبت حجمى ۱ به ۱ به ۶ (۱ بخش سیمان، ۱ بخش آهک، ۶ بخش ماسه)

2. ملات ماسه و سیمان با نسبت حجمى ۱ به ۳ (۱ قسمت سیمان، ۳ قسمت ماسه)

3. ملات ماسه و آهک با نسبت حجمى ۲ به ۵ (۲ بخش آهک و ۵ بخش ماسه)

چرا کرسی چینی انجام می شود؟

کرسی چینی معمولاً به سه دلیل انجام می شود:

1- انسان معمولا دوست دارد خانه ی او مقداری بلندتر از کف زمین ساخته شود و در آن سکونت کند.

2- اختلاف ارتفاع کف داخل و خارج باعث اجرای صحیح عایق رطوبتی می شود.

3- برای جبران شیب ساختمان ها (فرض کنید سازه ای برروی یک زمین با شیب مثلا ۲۰ درجه اجرا می شود. برای این که این زاویه به صفر برسد و کف آن کاملا صاف شود باید کرسی چینی کرد).

ارتفاع کرسى چینى باید از روى سطح پِی تا حداقل ۳۰ سانتیمتر بالاتر از کف تمام ‌شده‌ محوطه‌ پیرامون ساختمان باشد که از طرف داخل ساختمان، در کف پنهان‌ می شود و از طرف خارج، بدنه‌ آن نماسازى می‌شود که به آن «ازاره یا هزاره» گفته می شود.

دلایل بالاتر بردن تراز کف ساختمان از تراز معابر مجاور را نیز می‌توان به صورت زیر شرح داد:

- تأمین آسایش روانی و در امان بودن نسبی از خطرات طبیعی نظیر سیل و همچنین آب های جاری شده در سطح معابر مجاور.

- تراز ساختمان بالاتر در نظر گرفته می شود تا دیوارهای سازه در تماس با خاک اطراف و در معرض رطوبت قرار نگیرند.

- مناطقی که سطح آب زیرزمینی بالایی دارند، با بالاتر بردن تراز کف ساختمان از زمین های مجاور، از نفوذ رطوبت زیر ساختمان به کف طبقه همکف جلوگیری می شود.

اصول كرسى چینى با آجر یا سنگ‌

عرض كرسى چینى باید بین ۵ تا ۱۰ سانتیمتر از عرض دیوار از هر طرف بیشتر باشد. به عنوان مثال عرض كرسى چینى براى دیوار باربر ۳۵ سانتى مترى، حداقل ۴۵ سانتى متر خواهد بود. در كرسى چینى با آجر لازم است از آجرهاى فشارى مناسب زنجاب شده و ملات ماسه و سیمان با پیوند صحیح آجر چینى استفاده شود.

در كرسى چینى با سنگ از سنگ هاى لاشه طبیعى مناسب و ملات ماسه و سیمان یا ملات باتارد به صورت اصولى استفاده مى شود.

ابعاد کرسی چینی چگونه است؟

در مورد ابعاد کرسی چینی در ساختمان های بنایی (محصور شده با کلاف و غیر مسلح) مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان ضوابطی را به شرح زیر ارائه کرده است.

_  کرسی چینی باید از روی سطح شالوده تا حداقل ۳۰۰ میلیمتر بالاتر از کف تمام شده محوطه پیرامون ساختمان باشد.

_  برای جلوگیری از نفوذ رطوبت باید سطح کرسی چینی با ۲۰ میلیمتر ملات ماسه – سیمان با نسبت سیمان به ماسه یک به دو پوشانده شود.

_  عرض کرسی چینی باید حداقل ۱۰۰ میلیمتر بیشتر از عرض دیوار باشد.

تراز کردن سطح کرسى برای عایق بندی

اولین گام برای اجرای عایق ‌کاری در هر سطحی، انجام زیرسازى برای آن سطح است. سطح کرسى چینى، جهت عایق‌ کاری باید زیرسازى شده و کاملاً تراز شود و به منظور دستیابی به این هدف، ردیف های کرسى چینى به‌ خصوص در ردیف پایانى بایستی کاملاً تراز شوند.

برای هم سطح کردن ردیف های کرسى چینى می توان از شیلنگ تراز یا شمشه و تراز دستی استفاده کرد. جهت زیرسازى عایق ‌کاری باید از ملات ماسه و سیمان با نسبت ۱ به ۳ استفاده شود. بدین صورت که بعد از ساخت ملات و ریختن آن روى دیوار کرسى چینى، آن را به‌ وسیله‌ ماله کاملاً صاف می‌کنیم. همچنین، هر دو طرف دیوار کرسى چینى به‌ اندازه‌ ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر با ماسه و سیمان پُر شود. سپس، بعد از خشک شدن ماسه و سیمان، عایق کاری روی دیوار کرسی چینی انجام می شود.

مراحل انجام کرسی چینی چگونه است؟

در ابتدا با استفاده از نقشه های اجرایی محل قرارگیری دیوارها مشخص می شود و بعد از تمیز کردن بستر مورد نظر و خیس نمودن آن، شروع به یک رگه کردن کرسی کرده به طوری که دیوار در آکس کرسی قرار بگیرد، معمولا ضخامت دیوار ۱۰ سانتی متر و ضخامت کرسی ۳۵ سانتی متر در نظر گرفته می شود.

بسیاری از معماران استفاده از قالب های آماده کرسی و یا قالب های فلزی را الگوی دیوارچینی پی قرار می دهند که این امر باعث مزایایی از جمله: سرعت اجرایی در فونداسیون، حذف مصاح آجر و سیمان و صرفه جویی در آب، حذف نیروی انسانی (بنا و کارگران) می شود و بسیار اقتصادی تر از دیوارچینی است.

الزامات مربوط به اجرای کرسی چینی

_  کرسی چینی باید از روی سطح تا شالوده حداقل ۳۰ سانتیمتر بالا تر از کف تمام شده محوطه پیرامون ساختمان باشد.

_  برای جلوگیری از نفوذ رطوبت باید سطح دیوار چینی با اندود و مصالح مناسب نم بندی شود لازم است که لایه عایق از روی کرسی از هر طرف به اندازه ۱۰ سانتیمتر به سمت پایین برگردد.

_  عرض دیوار چینی حداقل باید ۱۰ سانتی متر بیشتر از عرض دیوار باشد.

_  دیوار چینی دیوارها با استفاده از سنگ لاشه، آجر یا بلوک سیمانی توپر با یکی از ملات های ماسه سیمان، باتارد یا ماسه آهک اجرا شود.

_  در زمین های مرطوب در صورت استفاده از آجر در دیوار چینی، مصرف آجرهای ماسه آهکی یا رسی مرغوب الزامی است.

استفاده از شالوده بتن مسلح به جای استفاده از کلاف افقی و کرسی چینی

مطابق مبحث هشتم به جای استفاده از کلاف افقی با کرسی چینی مصالح بنایی می توان از شالوده بتن مسلح‌ استفاده کرد. در این حالت رعایت موارد زیر الزامی است.

*  مقاومت بتن مورد استفاده در شالوده باید حداقل ۲۰ مگاپاسکال باشد.

*  مقاومت میلگرد مورد استفاده در شالوده باید حداقل ۲۴۰ مگاپاسکال باشد.

*  فولاد عرضی باید به میزان فولاد خمشی در نظر گرفته شود.

*  بتن مگر زیر شالوده با ضخامت ۱۰۰ میلیمتر بیشتر از عرض شالوده و حداقل ضخامت ۵۰ تا ۱۰۰ میلمیتر باشد.

چند نکته ی حائز اهمیت در اجرای کرسی چینی

_  حتما روی کرسی ها باید عایق شود. برای این کار ابتدا روی آجرها ملات ماسه-سیمان می شود تا سطحی صاف و مناسب برای عایق کاری ایجاد و بعد روی آن را ایزوگام یا قیرگونی شود. چون اطراف کرسی و زیر آن خاک وجود دارد و رطوبت موجود در خاک از طریق خاصیت مویینگی بالا می آید و توسط آجرهای کرسی جذب می شود، عایق روی کرسی انجام می شود اگر کرسی زیر دیوار عایق نشود. بعدها و بعد از نازک کاری به احتمال زیاد دیوارهای چیده شده روی کرسی ها نم پس خواهند داد.

_  بهتر است در قسمت هایی که کرسی آجری روی خاک قرار می گیرد، حدود ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر بالایی خاک با مصالح دانه درشت مثل قلوه سنگ و شن پر شوند تا آب نتواند تا سطح کرسی بالا بیاید و باعث نم دادن دیوارها شود، (البته با عایق کاری کرسی با وجود خاک اطراف کرسی باز هم آب نخواهد توانست به دیوارها برسد و باعث مرطوب شدن آن ها شود).