قفل تامین مالی بر روی طرح ساخت یک میلیون مسکن

قفل تامین مالی بر روی طرح ساخت یک میلیون مسکن
Facebook Twitter LinkedIn

۱۳:۲۰ | ۱۴۰۱/۰۹/۱۷

مهرداد بذرپاش مطابق پیش بینی ها، با رای بالای مجلس به عنوان وزیر راه و شهرسازی انتخاب شد. او اما در روز رای اعتماد، یکی از واقعیت های طرح مسکن میلیونی را به صراحت اعلام کرد؛ قفل تامین مالی خانه سازی دولتی و اینکه کلید آن دست وزیر مسکن نیست. با این حال، بذرپاش درباره این طرح که دولت حساب ویژه روی آن باز کرده است، سوالی مطرح کرد که مخاطب آن، خودش است.

به گزارش اخبار ساختمان، سکاندار جدید وزارت راه و شهرسازی، روز گذشته و در جریان برگزاری جلسه دریافت رای اعتماد از مجلس، یک سوال مهم در ارتباط با طرح یک میلیون مسکن در سال مطرح کرد.

این سوال دربردارنده یک واقعیت مهم از طرح خانه سازی دولتی بود. مهرداد بذرپاش، وزیر جدید راه و شهرسازی، این سوال را خطاب به نماینده ها مطرح کرد؛ اما در واقع این سوال باید از سوی وی به عنوان وزیر و متولی ساخت این واحدها از خود پرسیده شود تا در نهایت به این جواب برسد که آیا راهکار حل مشکل بازار مسکن از مسیر ساخت یک میلیون مسکن در سال با سازوکار فعلی عبور می‌کند یا متولی مسکن باید برای حصول نتیجه، راهکارهای دیگری را عملیاتی کند؟

بذرپاش در حالی با اشاره به مهمترین معضل موجود برای اجرای طرح ها، برنامه ها و پروژه ها در وزارت راه و شهرسازی، این مشکل را بحران تامین منابع مالی اعلام کرد که انتظار می رفت در جلسه رای اعتماد خود، نسخه ای عملیاتی و راهگشا برای حل بحران مسکن ارائه کند.

بذرپاش با بیان اینکه هزینه ساخت چهار میلیون مسکن تقریبا دو برابر بودجه کل کشور است، گفت: راهی جز پیدا کردن روش های تامین مالی نداریم، این تخصص چه کسی است؟ چه روش و افرادی را طلب می کند؟ روش های جدید تامین منابع مالی چه مصوباتی را می خواهد؛ مثلا همین چهار میلیون مسکنی که در قانون جهش تصویب شده است؛ چرا مسکن ساخته نمی شود؟ آیا می توان با ردیف اعتباری موجود خانه ساخت؟ چهار میلیون مسکن با متراژ ۱۰۰ مترمربع برای هر واحد، معادل ۴۰۰ میلیون متر مربع مسکن است که برای ساخت آن متری هفت میلیون تومان، نیاز مالی داریم که حدود ۲ هزار و ۸۰۰ همت (۲۸۰۰ هزار میلیارد تومان) خواهد شد؛ در واقع، ۲ برابر بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۱ برای ساخت مسکن پول نیاز داریم.

بذرپاش گفت: وزارت راه و شهرسازی برای تامین منابع مالی ۲ هزار و ۸۰۰ همت چه کاری انجام دهد؟ مجلس حتما وقتی قانون جهش تولید مسکن را تصویب کرد، این ملاحظات و مفروضات را در نظر داشته است اما هم‌‌اکنون همه متخصصان و صاحبنظران اتفاق نظر دارند که این طرح با مشکل تامین منابع مالی مواجه است.

بذرپاش در حالی این سوال را مطرح کرد که از دیدگاه وی کلید قفل تامین مالی چهار میلیون خانه در وزارتخانه نیست. وی در این باره به صراحت بیان کرد: یک وزارتخانه (وزارت راه و شهرسازی)، چه کاری برای تامین مالی این طرح ۲۸۰۰ همتی (معادل ۲۸۰۰ هزار میلیارد تومانی)، می تواند انجام دهد؟ او در عین حال، به یک مشکل مهم دیگر در حوزه ساخت یک میلیون مسکن اشاره کرد و آن را نبود تقاضای موثر به میزان برنامه ریزی شده به دلیل ناتوانی متقاضیان از تامین آورده اعلام کرد.

به گفته وی، بخش زیادی از متقاضیان واجد شرایط در این طرح توان تامین آورده ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومانی را ندارند و به همین علت است که تا امروز تنها حول و حوش ۳۰۰ هزار نفر متقاضی موثر در این طرح وجود دارد که اقدام به افتتاح حساب و واریز سهم آورده خود کرده اند که باید در این زمینه نیز چاره اندیشی شود.

بذرپاش اما به‌طور ضمنی و کلی راهکارهایی برای تامین مالی بخش مسکن مانند مولدسازی دارایی ها یا الحاق زمین به محدوده شهرها نیز ارائه کرد. ضمن آنکه اعلام کرد چاره ای جز روی آوردن به روش های نوین تامین مالی، مدیریت بازار زمین، بازسازی بافت های شهری و روستایی، مولدسازی دارایی ها و اوراق بهادارسازی آنها وجود ندارد.

وی در تشریح برنامه های خود اعلام کرد که ۵۰ درصد از توان این وزارتخانه را به موضوع مسکن اختصاص خواهد داد و بحث تامین مسکن دنبال خواهد شد اما در نهایت جزئیاتی درباره روش های تامین مالی و نحوه پیشبرد طرح جهش تولید مسکن از سوی وی ارائه نشد.

این در حالی است که برخی از نمایندگان مخالف نیز در صحبت های خود از عدم شفافیت برنامه های بذرپاش برای وزارت راه و شهرسازی انتقاد کردند و سخنگوی کمیسیون عمران مجلس نیز در جریان ارائه جمع بندی این کمیسیون از برنامه های ارائه شده از سوی وی، اعلام کرد: برنامه ها به لحاظ واقعیت های موجود بازار مسکن مطلوب ارزیابی می شود اما در حوزه شفافیت و زمان بندی درجه مطلوبیت آن متوسط است.

این در حالی است که قبل از سخنرانی بذرپاش، نماینده ها نیز به مشکل تامین منابع مالی به عنوان بزرگترین مشکل در وزارت راه و شهرسازی موجود در مسیر اجرای پروژه ها از جمله ساخت یک میلیون مسکن در سال اشاره کردند. نماینده ها همچنین مشکل بعدی را مربوط به سوداگری در بازار زمین اعلام کردند.

به گفته آنها از سال های گذشته تاکنون، زمین به محل سوداگری ملاکان بزرگی همچون بنگاه های اقتصادی (نظیر بانک ها) و دستگاه ها تبدیل شده است و وزیر جدید در این زمینه باید برنامه های درست داشته باشد، آن را ارائه و اجرایی کند.

این در حالی است که از نظر این نماینده ها، بی توجهی به اقتصاد زمین در سال های گذشته تاکنون از مهمترین بحران ها بوده است و زمین به جای آنکه در خدمت ساخت مسکن قرار بگیرد از سوی بنگاه ها و دستگاه ها و سایر ملاکان بزرگ، احتکار شده است.

در این جلسه همچنین اعلام شد که کمبود زمین به آن شکل وجود ندارد و اگر همین زمین ها که سال های سال است محل سوداگری و احتکار بوده است در خدمت ساخت مسکن قرار بگیرد می توان به حل بسیاری از مشکلات در حوزه مسکن امیدوار بود.

نماینده ها در عین حال اشاره کردند که مادامی که مشکلات ساختاری در بخش مسکن برطرف نشود نمی توان به اثربخش بودن یک فرد به عنوان وزیر و اقدامات وی امیدوار بود، حل مشکلات این وزارتخانه را فرابخشی و وابسته به همکاری همه ارگان ها و دستگاه ها اعلام کردند.


غفلت از سه بحران مهم


اگر‌چه نماینده ها و وزیر جدید راه و شهرسازی در صحبت های خود به مساله زمین و ضرورت مدیریت صحیح در این زمینه برای مقابله با سوداگری ملکی به نفع ساخت مسکن اشاره کردند اما در سخنان دیروز وزیر جدید راه و شهرسازی، به سه موضوع مهم و روز بازار مسکن اشاره ای نشد.

نخستین موضوعی که وزیر دیروز در تشریح برنامه های خود برای دریافت رای اعتماد از مجلس به آن اشاره ای نکرد، مساله جهش قیمت مسکن و رشد شدید اجاره بهای واحدهای مسکونی است. هم اکنون بزرگترین مشکل متقاضیان و مستاجرها در بازار مسکن به این موضوع یعنی جهش شدید قیمت واحدهای مسکونی و ناتوانی طیف گسترده ای از تقاضای مصرفی برای خرید مسکن مربوط می شود.

ضمن آنکه هزینه اجاره نشینی به ویژه در پایتخت و شهرهای بزرگ به شدت رشد داشته است و حتی بحران اجاره نشینی هم اکنون در بسیاری از شهرهای کوچک دامن گیر مستاجرها شده و تاکنون هیچ برنامه اثربخشی در این زمینه نیز به کار گرفته نشده است.

وزیر راه و شهرسازی نیز در سخنان خود نه تنها راهکاری در این زمینه ارائه نکرد بلکه اشاره ای هم به این موضوعات مهم نداشت. رکود سرمایه گذاری مولد در بخش مسکن یعنی رکود عمیق و هشت ساله در بازار ساخت و ساز و راهکار برون رفت از آن نیز دیروز در سخنان وزیر مورد اشاره قرار نگرفت.

این در حالی است که راهکار تبدیل شبه رونق غیرمولد در بازار ملک یعنی سوداگری در بازار زمین، به رونق مولد ملکی با استفاده از این زمین ها، نیز ارائه نشد.

بررسی های کارشناسی نشان می دهد، در حالی که وزیر جدید راه و شهرسازی عملا اعلام کرده کلید تامین مالی ساخت یک میلیون مسکن در وزارتخانه نیست، اما می تواند به عنوان سکاندار بخش مسکن از مسیر ایجاد هزینه برای سوداگری ملکی و پیگیری برای وضع مالیات های موثر در این زمینه مانند مالیات سالانه املاک راکد و بلااستفاده، از طریق بالا بردن هزینه ملاکی، سوداگری و احتکار، زمینه را برای عرضه این املاک به بازار به نفع ساخت و تامین مسکن فراهم کند.

دنیای اقتصاد


نظرات کاربران
security code
اخبار ساختمان
@akhbarsakhteman