آشنایی با گودبرداری و روش های پایدارسازی گود

به گزارش اخبار ساختمان، در دنیای مدرن امروز به دلیل ساخت بناهای چند طبقه و گسترش ساخت و ساز نیاز به پارکینگ در ساختمان در حال افزایش است. از این رو گودبرداری روشی مناسب برای ساخت پارکینگ در ساختمان های چند طبقه می باشد. گودبرداری با توجه به جنس زمین می تواند به چند متر زیر زمین برسد و به منظور دستیابی به خاک سفت و یا ساخت بنایی که قسمتی از آن پایین تر از سطح زمین قرار می گیرد انجام می شود. به عبارتی دیگر از بین بردن برآمدگی ها و برجستگی های زمین به صورت عمیق و یا نیمه عمیق گودبرداری نامیده می شود.

گودبرداری در مناطق مسکونی و یا مناطق باز اجرا می شود. این کار در مناطق باز به منظور پایین تر رفتن از سطح زمین و در مناطق مسکونی با هدف پایین رفتن از تراز زیرپی خانه های مجاور صورت می گیرد. قبل از انجام عملیات گودبرداری باید یکسری اقدامات را انجام داد که به طور خلاصه در زیر به آنها پرداخته شده است:

* استحکام زمین و جنس خاکی که قرار است گودبرداری شود باید بر اساس مطالعات ژئوتکنیکی مورد ارزیابی قرار گیرد.
* ناظر و مجری گودبرداری باید بر نقشه و مقاوم سازی دیواره های گود نظارت نموده و برنامه گودبرداری را بررسی کند.
* تاسیساتی که در زیر زمین قرار گرفته اند از قبیل لوله های آب و فاضلاب، کابل های برق و تلفن، قنات ها و … باید مورد مطالعه و بررسی قرار گیرند. این تاسیسات باید شناسایی شوند تا از بروز حادثه جلوگیری به عمل آید. بعد از شناسایی و بررسی آنها باید اقدامات لازم جهت قطع جریان و یا تغییر مسیر آنها صورت گیرد.
* چاه های آب و فاضلاب و قنات ها باید بررسی شوند.
* قبل از گودبرداری باید ساختمان های مجاور مورد بازرسی قرار گیرند و معابر مجاور برای نصب تجهیزات پایش ارزیابی شوند.
* اگر در اطراف محدوده ای که قرار است گودبرداری شود ایستگاه تردد وسایل عمومی قرار گرفته باید به مسئولین ذیربط اطلاع داده شود تا مشکلی در تردد آنها ایجاد نشود.
* در صورت وجود زمین زراعی و یا باغچه در اطراف مکان گودبرداری باید خاک آنها را بررسی نمود.
* امور اجرایی باید متناسب با شرایط جوی و محل کار برنامه ریزی و زمان بندی شوند.
* ضایعات ساختمانی، تخته سنگ ها و سایر موانع باید از محل گودبرداری خارج شوند.
* به منظور انجام گودبرداری باید از نیروهای با تجربه بدین منظور استفاده شود. علاوه بر آن افراد متخصص موظف به نظارت بر کار کارگران می باشند. علاوه بر آن سایر نیروها مانند رانندگان ماشین آلات حفاری مهارت لازم داشته و گواهینامه خود را ارائه دهند.
* اگر گودبرداری در مجاورت معابر عمومی صورت می گیرد باید فاصله ۱۵۰ سانتی متری لبه گود با معابر رعایت شود و علاوه بر آن از علائم هشدار دهنده برای آگاهی عابرین استفاده گردد.
* قبل از گودبرداری باید مجوزهای لازم از سازمان هایی نظیر سازمان آب و فاضلاب، اداره گاز، اداره برق، شهرداری و … اخذ شود.
* ساکنین ساختمان های مجاور باید از زمان گودبرداری آگاه و هشدارهای لازم به آنها داده شود.

گودبرداری و روش های پایدارسازی گود

بعد از آنکه نقشه گودبرداری تنظیم و مجوزهای لازم از مراکز مختلف اخذ شد، می توان گودبرداری را شروع نمود. اصولاٌ گودبرداری برای ساخت طبقات پایین تر از سطح زمین نظیر انبارها، موتورخانه ها، پارکینگ ها و … استفاده می شود. برای گودبرداری های کوچک می توان از ابزاری مانند بیل و کلنگ استفاده نمود اما برای گوبرداری های حجیم باید از تجهیزات و دستگاه های مکانیکی پیشرفته نظیر لودر استفاده کرد.

در این گودبرداری ها برای حمل خاک از محل گودبرداری به خارج از آن از سطح شیبدار استفاده می شود. این سطح شیب دار در کنار گود به منظور تردد ماشین آلات ایجاد می شود و کارگران پس از اتمام کار آن را پر می کنند. حداکثر عمقی که می توان گودبرداری نمود تا روی پی است که علاوه بر آن چند سانتی متر دیگر نیز برای عبور لوله ها از خاک برداشته می شود.

برای اینکه جداره های اطراف گود به داخل گود ریزش پیدا نکنند باید به آنها شیب ملایم داد. زاویه ای که این دیواره ها با خط قائم می سازند به خاک گود بستگی دارد. اگر این خاک ریز و سست باشد، زاویه بزرگتر خواهد بود. البته به دلیل اینکه فاصله بین دیوار گود و دیوار ساختمان با مصالح ساختمانی پر می شود مقرون بصرفه ترین راه کوچک تر گرفتن زاویه دیوار گود است زیرا در این صورت با مصالح کمتری پر می شود.

علاوه بر آن به منظور کاهش هزینه و کار اضافی در گودبرداری اقدام به ایجاد دیوار مانع می نمایند. این دیوارها در انواع چوبی و فلزی مورد استفاده قرار می گیرند. در زمین هایی که سطح آب های زیرزمینی بالاتر قرار گرفته ممکن است در محل گودبرداری آب جمع شود. در این مورد باید یک سوراخ در وسط گود حفر شود تا آب ها به سمت آن روانه شوند، سپس با وسیله ای مناسب نظیر پمپ آنها را از گود خارج نمود.

گودبرداری و روش های پایدارسازی گود

برای انجام گودبرداری نیاز به محاسبات دقیق است تا در طول پروژه حادثه رخ ندهد. در این محاسبات فاکتورهایی نظیر موقعیت آب های زیرزمینی، تراکم لایه های خاک زمین، میزان مقاومت خاک و وضعیت منطقه از نظر لرزش مورد ارزیابی قرار می گیرند. این موارد نوع گودبرداری و مقاوم سازی آن را مشخص می کند.

پایدارسازی گود بر اساس روش های متعددی صورت می گیرد از قبیل:

مهار متقابل

در این روش اتصال دیوارهای رو به روی هم با استفاده از اعضای قائم صورت می گیرد. اجرای این روش بدین صورت است که اعضای افقی نظیر تیر و خرپا اعضای قائم را به شکل متقابل به هم وصل می کند.

سپرکوبی

در روش سپرکوبی از اعضای قائم بهم متصل شده که جنس آنها از فلز است برای مقاوم سازی جداره گود استفاده می شود.

دیواره دیافراگمی

در این روش با استفاده از دستگاه مخصوص حفاری محل دیوار توسط بتن ریزی و آرماتوربندی پایدار می شود.

اجرای خرپا

در این روش با استفاده از اعضای افقی و قائم جداره گود را به کف آن مهار می نمایند.

دوخت به پشت

در این روش وجه مقابل دیواره به عمق خاکی که پشت آن قرار گرفته دوخت می شود و پایدارسازی انجام می گردد. با این روش مقاومت برش خاک پشت دیوار بالا رفته و خط سیر گوه گسیختگی خاک وارد عمق می شود.

روش بالا به پایین

در روش بالا به پایین در اطراف گود چاه حفر می نمایند و بعد از ساخت ستون در اطراف سازه، همگام با حفر زمین و اجرای ترازهای مختلف، اجرای روسازه و پایدارسازی گود با هم انجام می شود.

ساختمانچی