مستاجری جدید به نام مالیات خانه‌ خالی

به گزارش اخبار ساختمان، آیین نامه اجرایی بند "ت" تبصره ۶ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۹ بالاخره از سوی وزارت اقتصاد به دولت ارائه شد و بر اساس آن واحدهای مسکونی و انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین موجود در کشور به شرح بندهایی، مشمول مالیات بر دارایی سالیانه می‌شوند و باید تا پایان بهمن ماه ۹۹ مالیات شان را بپردازند.

طبق قانون بودجه سال ۹۹ باید از املاک با ارزش 100 میلیارد ریال باید نسبت به مازاد ۱۰۰ میلیارد تا ۱۵۰ میلیارد ریال، یک در هزار باید مالیات پرداخت کنند، نسبت به مازاد ۱۵۰ میلیارد تا ۲۵۰ میلیارد ریال، دو در هزار. نسبت به مازاد ۲۵۰ میلیارد تا ۴۰۰ میلیارد ریال، سه در هزار، نسبت به مازاد ۴۰۰ میلیارد تا ۶۰۰ میلیارد ریال چهار در هزار، نسبت به مازاد ۶۰۰ میلیارد ریال به بالا ۵ در هزار مالیات اخذ شود.

البته این نکته قابل تامل است که در محاسبه مالیات موضوع این بند هر واحد مسکونی، یک مستقل محسوب و جداگانه مشمول مالیات است همچنین واحدهای مسکونی در حال ساخت و واحد های مسکونی در سال تملک نیز مشمول این مالیات نیستند.

جزییاتی از طرح مالیات بر خانه های خالی

اما در ادامه این گزارش سعی داریم‌ جزییاتی از طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر اخذ مالیات از خانه های خالی را ارائه دهیم.اولین سوالی که برای صاحبان خانه های خالی پیش می آید این است که مالیات بر خانه خالی چه مبنایی محاسبه می‌شود؟ در پاسخ باید گفت که این مالیات بر اساس متراژ ملک در هر منطقه و برحسب ارزش اجاره محاسبه می شود.

اما این موضوع که شرط زمانی اخذ مالیات چیست نیز حائز اهمیت است که اینطور عنوان شده است که اگر یک واحد مسکونی یک سال خالی باشد؛ مشمول مالیات نمی شود. اگر ۲ سال خالی باشد به میزان ۵۰ درصد ارزش اجاره‌ ملک، اگر سه سال خالی باشد به میزان ۱۰۰ درصد ارزش اجاره ملک و اگر چهار سال خالی باشد یک و نیم برابر ارزش اجاره بهای ملک باید مالیات پرداخت کنند.

چند خانه خالی در کشور داریم؟

حال این که کدام خانه‌ها از پرداخت مالیات بر اجاره بها معاف هستند را باید بگوییم؛ طبق این قانون در تهران و شهرهای بزرگ واحدهای مسکونی زیر ۱۵۰ متری و در شهرهای کوچک املاک زیر ۲۰۰ متر از مالیات معاف هستند. البته همین هم دارای تبصره ای است؛ بدین شرح که اگر این واحد ها خالی بماند و اجاره داده نشوند، بر اساس قانون اخذ مالیات های مکرر مشمول پرداخت مالیات می شود.

در مجموع خانه‌های خالی کل کشور، ۲ میلیون و ۵۸۷ هزار و ۶۰۷ مورد است. که در تهران، ۴۸۹ هزار و ۹۸۶ مورد، در اصفهان ۲۴۲ هزار و ۹۰ مورد، در خراسان رضوی ۱۹۴ هزار و ۳۸۰ هزار مورد، در استان فارس ۱۶۰ هزار و ۹۵۵ مورد، در آذربایجان شرقی ۱۴۳ هزار و ۶۲۷ مورد، در خوزستان ۱۳۱ هزار و ۳۷۰ مورد، در چهارمحال و بختیاری ۲۹ هزار و ۵۰۵ مورد، در استان گیلان ۸۸ هزار و ۶۱۱ مورد، در کرمان ۷۵ هزار و ۷۳۷ مورد، در هرمزگان ۷۰ هزار و ۳۴۳مورد، در آذربایجان غربی۶۷ هزار و ۲۹۱ مورد، در استان یزد ۴۹ هزار و ۳۱۶ مورد، در استان لرستان ۳۵ هزار و ۸۱۰ مورد، در کرمانشاه ۴۸ هزار و ۲۳۹ مورد، در سمنان ۲۶ هزار و ۷۱۳ مورد، خانه خالی ثبت شده است.

اینها آماری است که به تفکیک شهرهای مختلف در همان روزهای ابتدایی این طرح متتشر شد، و تا امروز این تعداد تغییر کرده و افزایش یافته است طوری که چند روز پیش وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد تاکنون دو میلیون و ۷۰۰ هزار خانه خالی شناسایی شده. ۷۳۰۰۰ فرد زیر ۱۸ سال صاحب خانه‌اند. یک شخصیت حقوقی مالک ۲۳ هزار و ۸۰۰ واحد است و در تهران حدود ۵۳۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد.

موافقان و مخالفان طرح

این طرح همچنین‌ مانند بسیاری از طرح ها از همان ابتدا آماج مخالفت های شدیدی بود و متولیان موافق آن هم دلایل قانع کننده خود را داشتند و از رسانه ها درخواست کردند به این موضوع دامن نزنند و تمامی شاخه ها و وجوه این طرح را با ذکر توضیحات منتشر کنند.

برای مثال مدیر کل دفتل اقتصاد مسکن وزارت راه گفت که داشتن صدها خانه اشکال ندارد؛ خالی ماندن اشکال دارد و هیچ ایرادی ندارد که یک نفر ۶۰۰ خانه یا هزار خانه داشته باشد فقط نباید آن را احتکار کند و خالی بگذارد. رسانه ها هم نباید به این مسئله دامن بزنند؛ زیرا باعث می شود بخش ساخت و ساز لطمه بخورد. همچنین ️وزیر راه اعلام کرده کسانی که دارای واحد‌های مسکونی خالی یا طرح‌های نیمه‌تمام هستند اگر واحد خود را در اختیار طرح اقدام ملی مسکن قرار دهند، زمین مرغوب شهری می‌دهیم تا مجددا ساخت و ساز کنند.

الیاس نادران در مخالفت با کلیات طرح اصلاح قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی بیان کرده که براساس این طرح با سازوکاری از خانه‌های خالی مالیات مضاعف و سنگین اخذ می‌شود، اما باید به چندین نکته توجه داشت اول این‌که ما بر سایر دارایی‌های مردم نظیر سکه، ارز و خودرو قانون مالیاتی نداریم و اکنون در این بازارها نیز نابسامانی وجود دارد.

با تصویب این قانون عدم تعادل در بازار مسکن تشدید شده و مردم تشویق می‌شوند تا سرمایه‌های خود را به سایر بازارها هدایت کنند که نابسامانی در آن بازارها شدت می‌گیرد و آمار تورمی را مثبت می‌کند. این قانون می‌تواند منجر به نابسامانی بیشتر و افزایش قیمت‌ها در حوزه مسکن شود.

کابوس مستاجران

حال باید منتظر ماند و دید اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی چقدر می تواند قیمت مسکن را در کشور کنترل کرده و کابوس مستاجران در بخش افزایش کرایه را از بین برده و آرزوی داشتن سرپناه را برایشان محقق کند‌. موضوعی که نیازمند عزم جدی دولت در اجرای قانون و نظارت دقیق مجلس بر اجرای آن است.

خبرگزاری رضوی