
پرونده ای برای حاشیه نشینی

افزایش قیمت مسکن در یک سال گذشته به افزایش حرکت از مرکز به حاشیه انجامیده است.
به گزارش اخبار ساختمان، مهاجرت عامل اصلی پیدایش حاشیهنشینی و اسکانهای غیررسمی است. نبود کار، امکانات و خدمات اجتماعی در روستاها و شهرهای کوچک منجر به مهاجرت افراد به سوی کلانشهرها میشود اما هزینههای بالای کلانشهرها آنها را به حاشیه شهرها پس میزند. برخلاف نظام شهرسازی منطقی، در حاشیه پیش از شکلگیری خدمات اجتماعی جوامع شکل میگیرند، لذا همواره در حاشیه امکانات رفاهی و اجتماعی از سطح جمعیتی آن کمتر است.
این را البته باید به نگاه توسعهگرایی که با منطق مرکز- پیرامون، همواره مرکز را بر پیرامون ارجحیت میدهد، در تجمیع دانست که نتیجه آن چیزی جز شکلگیری آسیب اجتماعی نیست.
تقی رستموندی، رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در تحلیل وضعیت اجتماعی ایران و آسیبهای اجتماعی آن میگوید: «جمــعبندیهای ما نشــان میدهد در حال حاضر 5 اولویت مهم از بین بیش از 20 آســیب اجتماعی بزرگی که در کشور وجــود دارد، بــه ترتیــب اعتیــاد، حاشــیهنشــینی، فســاد اخلاقی، طلاق و مناطقی کــه ایــن 4 عامــل در آنهــا وضعیــت حــاد و بحرانی دارد، اســت. مــا اگر به این 5 عامــل رســیدگی کنیم، آســیبهای اجتماعی در کشــور به طــرز قابل توجهی کاهش مییابد». این گفته در حالی است که بخش زیادی از آسیبهای اجتماعی در حاشیه تولید و بازتولید میشود و افزایش حاشیه خود متغیر مهمی در کلیت آسیبهای اجتماعی است.
افزایش جمعیت حاشیه در سالهای اخیر
فرآیند حاشیهنشینی در سالهای اخیر به قدری بالا بوده که طبق گزارش معاون پیشگیری و درمان مرکز درمان سازمان بهزیستی و بر اساس آمار وزارت راهوشهرسازی، در حال حاضر 3 هزار منطقه حاشیهنشین با جمعیت 19 میلیونی وجود دارد اما شرایط یک ساله اخیر را میتوان آژیر قرمز روند حرکت به سمت حاشیهنشینی دانست. پیروز حناچی، شهردار تهران از «افزایش 18 درصدی رشد سکونت در حاشیههای پایتخت» خبر داده است.
جامعهشناسان معتقدند بعد از استانهای درگیر بحران، حاشیهنشینی دومین آسیب اولویتدار کشور است. افزایش قیمت مسکن در شهر، بهگفته شهردار تهران، مهمترین عاملی است که موجب میشود جمعیت شهرها بهسمت حاشیهها هدایت شوند.
حاشیهنشینی دست دوم پدیدهای همراه با بحران
مسیر حرکت از شهرهای کوچک و روستاها به کلانشهرها و پس زده شدن همین جمعیت به حاشیه را «حاشیهنشینی دست دوم» مینامند که خود با افسردگی و بیماریهای روانی همراه است. حاشیهنشینی دست دوم به این شکل است که «برخی افراد از شهرستانهای دورافتاده و محروم به کرج و تهران مهاجرت میکنند و با امکانات و رفاه بیشتری مواجه میشوند اما همین افراد بعد از چند سال به ناچار از تهران به حاشیه میروند که اینبار چون از نظر موقعیتی و مالی تنزل پیدا کردهاند، دچار افسردگی شدید، آسیب و بیماریهای روحی و روانی میشوند.
این اتفاق البته برای افرادی که از طبقه متوسط به مناطق پایینتر میروند هم رخ میدهد». حاشیهنشینی دست دوم اما در شرایطی رخ میدهد که امکاناتی برای حل بحرانهای روانی و اجتماعی مبتلایان آن نیز وجود ندارد و این بحران روحی کمکم تبدیل به آسیب و بزه اجتماعی میشود.
آسیبهای اجتماعی در حاشیه به روایت آمار
همانطور که شکلگیری حاشیه تابع قانون و نظم مدنی نیست، نباید در حاشیه توقع چندانی برای حفظ نظم هنجاری و اجتماعی داشت، لذا افعالی که در نتیجه با منع قانونی یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبهرو میشود، در حاشیه به صورت بدیهی رخ میدهد. کجروان سعی دارند کجرویهای خود را از دید ناظران قانون، اخلاق عمومی و نظم اجتماعی پنهان کنند و در حاشیه ناظری وجود ندارد که کجرویها را ببیند.
فقر عاطفی، ناکامی، پرخاشگری، تجربههای دوران کودکی، احساس ناامنی، فقر مادی و فرهنگی، بیکاری، اعتیاد و خشونت، همه پدیدههایی هستند که تبدیل به بسترهای مناسب برای شکلگیری آسیبهای اجتماعی در حاشیه میشوند.
رسا
این را البته باید به نگاه توسعهگرایی که با منطق مرکز- پیرامون، همواره مرکز را بر پیرامون ارجحیت میدهد، در تجمیع دانست که نتیجه آن چیزی جز شکلگیری آسیب اجتماعی نیست.
تقی رستموندی، رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در تحلیل وضعیت اجتماعی ایران و آسیبهای اجتماعی آن میگوید: «جمــعبندیهای ما نشــان میدهد در حال حاضر 5 اولویت مهم از بین بیش از 20 آســیب اجتماعی بزرگی که در کشور وجــود دارد، بــه ترتیــب اعتیــاد، حاشــیهنشــینی، فســاد اخلاقی، طلاق و مناطقی کــه ایــن 4 عامــل در آنهــا وضعیــت حــاد و بحرانی دارد، اســت. مــا اگر به این 5 عامــل رســیدگی کنیم، آســیبهای اجتماعی در کشــور به طــرز قابل توجهی کاهش مییابد». این گفته در حالی است که بخش زیادی از آسیبهای اجتماعی در حاشیه تولید و بازتولید میشود و افزایش حاشیه خود متغیر مهمی در کلیت آسیبهای اجتماعی است.
افزایش جمعیت حاشیه در سالهای اخیر
فرآیند حاشیهنشینی در سالهای اخیر به قدری بالا بوده که طبق گزارش معاون پیشگیری و درمان مرکز درمان سازمان بهزیستی و بر اساس آمار وزارت راهوشهرسازی، در حال حاضر 3 هزار منطقه حاشیهنشین با جمعیت 19 میلیونی وجود دارد اما شرایط یک ساله اخیر را میتوان آژیر قرمز روند حرکت به سمت حاشیهنشینی دانست. پیروز حناچی، شهردار تهران از «افزایش 18 درصدی رشد سکونت در حاشیههای پایتخت» خبر داده است.
جامعهشناسان معتقدند بعد از استانهای درگیر بحران، حاشیهنشینی دومین آسیب اولویتدار کشور است. افزایش قیمت مسکن در شهر، بهگفته شهردار تهران، مهمترین عاملی است که موجب میشود جمعیت شهرها بهسمت حاشیهها هدایت شوند.
حاشیهنشینی دست دوم پدیدهای همراه با بحران
مسیر حرکت از شهرهای کوچک و روستاها به کلانشهرها و پس زده شدن همین جمعیت به حاشیه را «حاشیهنشینی دست دوم» مینامند که خود با افسردگی و بیماریهای روانی همراه است. حاشیهنشینی دست دوم به این شکل است که «برخی افراد از شهرستانهای دورافتاده و محروم به کرج و تهران مهاجرت میکنند و با امکانات و رفاه بیشتری مواجه میشوند اما همین افراد بعد از چند سال به ناچار از تهران به حاشیه میروند که اینبار چون از نظر موقعیتی و مالی تنزل پیدا کردهاند، دچار افسردگی شدید، آسیب و بیماریهای روحی و روانی میشوند.
این اتفاق البته برای افرادی که از طبقه متوسط به مناطق پایینتر میروند هم رخ میدهد». حاشیهنشینی دست دوم اما در شرایطی رخ میدهد که امکاناتی برای حل بحرانهای روانی و اجتماعی مبتلایان آن نیز وجود ندارد و این بحران روحی کمکم تبدیل به آسیب و بزه اجتماعی میشود.
آسیبهای اجتماعی در حاشیه به روایت آمار
همانطور که شکلگیری حاشیه تابع قانون و نظم مدنی نیست، نباید در حاشیه توقع چندانی برای حفظ نظم هنجاری و اجتماعی داشت، لذا افعالی که در نتیجه با منع قانونی یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبهرو میشود، در حاشیه به صورت بدیهی رخ میدهد. کجروان سعی دارند کجرویهای خود را از دید ناظران قانون، اخلاق عمومی و نظم اجتماعی پنهان کنند و در حاشیه ناظری وجود ندارد که کجرویها را ببیند.
فقر عاطفی، ناکامی، پرخاشگری، تجربههای دوران کودکی، احساس ناامنی، فقر مادی و فرهنگی، بیکاری، اعتیاد و خشونت، همه پدیدههایی هستند که تبدیل به بسترهای مناسب برای شکلگیری آسیبهای اجتماعی در حاشیه میشوند.
رسا
تازهترین اخبار ساختمان
گود برج میلاد تا پایان 1401 ایمن سازی خواهد شد
آسفالت 40 هکتار از سطح معابر شهری یزد
خانه های پلاک قرمز از معضلات منطقه 13 تهران است
پرداخت وام نوسازی بافت فرسوده به کجا رسید؟
قانون حمایت از مستاجران چگونه دور زده می شود؟
قیمت مسکن در پایتخت چقدر است؟
افزایش 800 درصدی قیمت ملک در منطقه 18 پایتخت
سیاست های دولت در بازار اجاره موفق عمل نکردند
هزینه دریافت وام مسکن کاهش یافت
بازدید مدیرکل دفتر فنی شرکت عمران شهرهای جدید از پروژه های شهر جدید گلبهار
ترفند جدید مشاوران املاک برای افزایش قیمت مسکن
ادامه بازدیدها از مسیر قطار برقی مشهد گلبهار چناران
به صرفه ترین عایق بندی ساختمان با کارتن پلاست
بازگشت ۹۰ درصد پله های برقی به چرخه خدمت
کارگران از خرید و اجاره خانه ناامید شده اند
پربازدیدترین اخبار
سیاست های دولت در بازار اجاره موفق عمل نکردند
افزایش 800 درصدی قیمت ملک در منطقه 18 پایتخت
قیمت مسکن در کدام مناطق پایتخت بازدهی بیشتری داشته است؟
چرا دولت ها در تامین مسکن برای اقشار هدف شکست می خورند؟
قانون حمایت از مستاجران چگونه دور زده می شود؟
پرداخت وام نوسازی بافت فرسوده به کجا رسید؟
آسفالت 40 هکتار از سطح معابر شهری یزد
خانه های پلاک قرمز از معضلات منطقه 13 تهران است
گود برج میلاد تا پایان 1401 ایمن سازی خواهد شد
ادامه بازدیدها از مسیر قطار برقی مشهد گلبهار چناران
رضایت عضو شورای شهر تهران از عملکرد شهرداری منطقه ۴
ترفند جدید مشاوران املاک برای افزایش قیمت مسکن
بازدید مدیرکل دفتر فنی شرکت عمران شهرهای جدید از پروژه های شهر جدید گلبهار
هزینه دریافت وام مسکن کاهش یافت