توسعه شهر یزد به شکلی باید صورت پذیرد؟

به گزارش اخبار ساختمان، دکتر «عباس علوی‌راد» عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی یزد در شصت و دومین نشست کانون تفکر اقتصاد دانشگاه یزد که با محوریت توسعه اقتصادی شهر یزد به صورت مجازی برگزار شد، به تشریح مدل توسعه اقتصاد شهری مورد نظر خود پرداخت و آن را در سه سطح معرفی کرد.

وی افزود: سطح اول این مدل مشخصاً بر خدمات و محصولاتی که در شهر به شهروندان ارائه می‌شود، تکیه دارد و سطح دوم آن ناظر بر برنامه‌ای پیشرفته‌تر است که گردشگران و افرادی جز شهروندان را نیز شامل می‌شود.

علوی‌راد سطح سوم را حرکت به سمت رقابتی شدن شهر دانست که در ابتدا سطح منطقه‌ای، ملی و سپس بین المللی را در می‌نوردد.

وی افزود: در این حالت شهر نیازمند تقویت انباشت سرمایه خود بوده که شامل ورود گروه‌های خاص همچون دانشجویان، نخبگان و هنرمندان به مساله است.

عضو کانون تفکر اقتصاد یزد سطح متعالی‌تر این مدل را مربوط به امور کسب و کار دانست که افراد با توجه به جاذبه‌های ایجاد شده ناشی از سرمایه‌گذاری در توانمندسازی شهر همکاری داشته باشند.

علوی‌راد در توضیح تبعات سطح دوم مدل خود بیان کرد: یزد دارای رتبه اول سرانه استفاده از موتوسیکلت و اتومبیل شخصی در کشور است که مشخص می‌کند سیستم حمل و نقل مورد پسند عموم مردم وجود ندارد و می‌تواند ناشی از موارد فرهنگی و غیر از آن باشد.

معادن در اقتصاد یزد تعیین کننده‌تر از گردشگری

دکتر «محمدرضا رضایی» دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه یزد نیز در این نشست بخش گردشگری را دارای سهم کمتری در اقتصاد استان در نظر گرفت و نقش معدن و صنعت را پررنگ‌تر توصیف کرد.

وی افزود: با توجه به ابعادی که حوزه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، در توسعه پایدار دارد، محور تمام موارد دیگر را می‌توان محیط زیست در نظر گرفت.

رضایی برآورد توسعه و شاخص‌ها در یزد را مثبت تلقی کرد و مشکل اصلی را نحوه استفاده از منابع شناسایی شده و اشتغالی که بر پایه آن شکل گرفته، دانست.

وسعت یزد ۱۷ برابر بیشتر از پذیرش جمعیت کنونی

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه یزد همچنین اظهار کرد: توسعه سریع و بی‌برنامه شهر، الگویی بیمارگونه است که با تحمل آسیب‌های ناشی از این بی‌نظمی فقط بزرگ شده است، در واقع این شکل از شهر با توسعه پایدار شهری در تضاد است و سامان دادن به روند رشد افقی شهرهای استان، امر ضروری است.

به گفته وی، طبق پژوهش‌هایی دکتر «نجما اسمعیل پور» عضو هیئت علمی این دانشگاه، مرکز استان در سال ۱۳۴۵ تنها ۷۰۰ هکتار مساحت داشته اما در حال حاضر به بیش از ۱۱۰ کیلومتر مربع رسیده است که می‌توان گفت از سال ۱۳۴۵ تاکنون مساحت شهر بیش از ۱۷ برابر شده است.

پیوند آموزش عالی با اشتغال ضرورت اکنون یزد

دکتر «حبیب انصاری سامانی» دبیر کانون تفکر اقتصاد دانشگاه یزد علت عمده مشکلات گسترش شهری را پراکندگی ساخت و سازها معرفی کرد که از دهه ۶۰ تاکنون در قالب زمین‌خواری اتفاق افتاده است.

او این مساله را قابل بررسی در سطح سیاسی دانست که برخی از ذی‌نفعان به آن دامن می‌زنند و به راحتی قابل حل نیست.

انصاری تصویب قوانین جدید در حوزه مسکن همچون اعمال مالیات بر خانه‌های خالی را امیدوارکننده دانست که در صورت اجرا می‌تواند تاثیر بسزایی در اقتصاد شهری داشته باشد.

معضلی به نام «نبود اراده» برای حل معضل

دکتر «سعید عطار» رئیس دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد مواجهه با مباحث توسعه اقتصادی را در دو مسیر عمده تعریف کرد که مسیر اول متمرکز بر چالش‌ها و حل مشکلات بوده و مسیر دوم بدون توجه به مشکلات، ناظر بر پیشران‌ها و درایورهای موجود است.

وی افزود: چگونگی اجرا شدن پیشران‌ها در سطح استان می‌تواند مبحث پیچیده‌تری پیش روی ما باشد چرا که مشکلات حال حاضر استان شامل موانع ساختاری با ریشه تاریخی است و در مراتب بعد و غم انگیزتر، مشکلات ارادی است، بدان معنا که برای حل مسائل اراده‌ای موجود نیست.

«مصطفی نجاتی» معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با اشاره به وجود شکاف میان دستگاه‌های اجرایی و دانشگاه و تاکید بر ارتباط دانشگاه و مجریان گفت: در همین راستا تهیه سند اجرایی همگام و جلو رونده می‌تواند در حل معضلات شهری بسیار موثر باشد.

«امیر شریف یزدی» مدیر مرکز پژوهش‌های خورشیدی یزد با استناد به آمار استخراج شده در شورای شهر یزد گفت: منازل مسکونی فاقد سکنه به ارزش ۳۰ هزار میلیارد تومان در یزد وجود دارد که نیمی از آن‌ها خانه‌های لوکسی هستند که تنها ۲ تا ۵ درصد مردم توان خرید آن را دارند.

دکتر «کاظم یاوری» عضو هیئت علمی بخش علوم اقتصادی دانشگاه یزد هم با ورود به مبحث زیبایی شناسی شهری گفت: ساختمان‌های بلند یکی از عوامل موثر در حذف زیبایی شهر است و متاسفانه در شهر یزد تراکم سازی بیشتر از زیباسازی شهر در دستور کار قرار گرفته است.

شهرداری، قربانی یا مقصر؟

دکتر «مرتضی محمودی» عضو هیئت علمی دانشگاه امام جواد(ع)، یزد را دارای یکی از ناپایدارترین مدل‌های درآمد شهرداری معرفی کرد و افزود: در استان یزد بیش از ۹۰ درصد ساخت و سازهای شهری غیر مجاز است و شهر یزد از این منظر رتبه سه تا چهار را در کشور دارد.

«محسن بهجت» کارشناس صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی یزد مدیریت یکپارچه را حائز اهمیت دانست که بسیاری از مشکلات موجود معلول آن بوده و نیازمند ریشه‌یابی است.

دکتر «رضا تقی‌زاده» استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد، ساز و کار شهرداری را ترغیب‌کننده افراد به ساخت و سازهای غیر مجاز تلقی کرد و در ادامه گفت: در میان راهکارهای موجود اغلب به سمت مسائل نظامی همچون پلیس ساختمان پیش رفته‌ایم که در نهایت با توجه به عدم توانایی در پرداخت هزینه سیاسی مساله، شاهد تخریب نشدن ساخت و ساز های غیر مجاز هستیم.

سرانه‌ی بالای واحدهای تجاری

دکتر «محمد دهقان منشادی» معاون اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان یزد نیز بالا بودن سرانه تعداد واحدهای تجاری را به عنوان تهدیدی معرفی کرد که با توجه به بالا رفتن خرید و فروش دیجیتال به کاهش تقاضا در این حوزه منجر خواهد شد.

وی تهدید دوم را گسترش سطح شهر نسبت به جمعیت دانست که موجب طولانی تر شدن شبکه خدماتی شهری شده و نگهداری از آن پر هزینه‌تر شود.

دهقان تهدید سوم را پایین بودن سرانه سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بخش عمومی معرفی کرد که شامل بخش‌های خصوصی و دولتی است.

در پایان این نشست دکتر «زهرا نصراللهی» دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه یزد بیان کرد که مشخص نبودن مساله در حل مشکلات شهری، اکنون یکی از معضلات موجود است که اولویت پرداختن به مساله را مبهم می‌کند.

ایسنا