محوطه سازی ویلا و نکات کلیدی برای اجرای آن

به گزارش اخبار ساختمان، یکی از مهمترین مواردی که در ساخت یک ویلای لوکس حائز اهمیت است فضای بیرونی و محوطه آن است. این امر حتی در زمان واگذار کردن ویلا هم بسیار مهم بوده و نخستین بخشی از ویلا است که مشتری آن را مشاهده می کند و حتی به نوعی می توان گفت ویترین ویلایی است که قصد فروش آن را دارید.

به هیچ عنوان تفاوتی ندارد که ویلایی که می خواهد ساخته شود جنگلی باشد یا ساحلی و یا حتی کوهستانی، در همه ی احوال محوطه سازی ویلا یکی از فاکتورهای مهم در جذب مشتری است.

طراحی محوطه ویلا یا محوطه سازی به شما این امکان را می دهد تا علاوه بر طراحی فضای داخلی ویلا، از یک فضای بیرونی دلنشین و زیبا نیز مطابق با سبک طراحی ویلا بهره مند شوید.

طراحی محوطه ویلا نیز مانند طراحی دکوراسیون داخلی متشکل از سبک ها و اصولی است که معماران در این زمینه باید تمامی موارد مرتبط با آنها را در نظر داشته باشند. در این مقاله قصد داریم ابتدا در مورد محوطه سازی یا لنداسکیپ ویلا و سپس المان ها و سبک های طراحی محوطه ویلا توضیح دهیم. پس با ما همراه باشید تا ایده هایی ناب در خصوص محوطه سازی به شما ارائه دهیم.

محوطه سازی ویلا چیست؟

محوطه سازی یا لنداسکیپ بخشی از معماری و طراحی است که عمدتاً به آن معماری منظره گفته می شود اما اگر بخواهیم بحث را ساده کنیم شامل استفاده از عناصر مختلف در یک محیط خاص برای شکل دادن به آن بر اساس طرح های از پیش تعریف شده است. هدف از لنداسکیپ زیبا سازی و ایجاد محیط آرام و دلنشین محوطه و تقویت ارتباط انسان و طبیعت است.

برای دستیابی به نتیجه مطلوب استفاده از این عناصر باید طبق اصول و قواعد خاصی انجام شود. در مورد عناصر استفاده شده باید اضافه کنیم که این موارد می توانند هر چیزی باشند از گل و گیاه گرفته تا یک حوض کوچک در قلب ویلا همه می توانند برای محوطه سازی استفاده شوند.

اصول اصلی در محوطه سازی ویلا چیست؟

برای محوطه سازی ویلا اصل هایی موجود است که اگر آنها را در هنگام ساخت و ساز رعایت کنیم نتیجه ی نهایی بسیار دلچسب و چشمگیر خواهد بود. این اصول شامل موارد زیر است.

سادگی محوطه ویلا

در طراحی محوطه ویلا بهتر است عناصری که تأثیری در طراحی ندارند حذف کرد. برای سادگی و مرتب بودن طرح باید آنچه که مهم است را در اولویت قرار دهید. به عبارتی یک طراحی ساده از محوطه ویلا طرحی است که به جز حفظ زیبایی، کارایی آن را نیز افزایش دهد.

توجه کردن به فضاهای موجود در پیرامون ویلا

یکی از مهم ترین مواردی که می بایست در هنگام ساختن یک ویلا به آن توجه شود محوطه سازی ویلا است. این امر کمک می کند ساختمان بسیار زیباتر به چشم آمده و افراد از حضور در محوطه آن لذت زیادی ببرند. برای این کار بهتر است از افراد متخصص کمک گرفت و محوطه را طوری طراحی کرد که بسیار زیبا و چشم نواز دیده شود.

مرتبط بودن نمای ساختمان ویلا با محوطه آن

اصل مهم دیگر در مورد محوطه سازی ویلا که کمتر به آن توجه شده ولی دارای اهمیت بسیاری است و نه تنها برای ویلا بلکه برای کلیه ی ساختمان ها و بناها اعم از تجاری و مسکونی صدق می کند مرتبط بودن نمای بیرونی ساختمان ویلا با محوطه بیرونی آن است.

این اصل بیان می کند که هم خود بنا و هم محوطه بیرونی آن می بایست با یکدیگر متناسب باشند و به یک اندازه از زیبایی برخوردار باشند. برای این که این اصل مهم را بهتر درک کنید در نظر بگیرید که شما به عنوان یک طراح که قرار است قسمت بیرونی یک ویلا را طراحی کنید برای آن سنگ تمام گذاشته و آن را به زیباترین و مدرن ترین شیوه طراحی کرده اید.

همبستگی

همبستگی یا یگانگی مفهومی است که در آن همه چیز با هم هماهنگ هستند. در طراحی محوطه ویلا اتصالات متقابل مانند مسیرها، راهروها، پله ها و … همگی باید با یکدیگر هماهنگ کار کنند. در این مورد شما باید تکرار و نقطه کانونی را برای به کار بردن المان های مختلف به خوبی در نظر بگیرید.

لزوم بهره گیری از نقشه در محوطه سازی ویلا

پس از این که ایده هایی برای طراحی محوطه سازی ویلا به ذهن شما به عنوان طراح خطور کرد نوبت آن می رسد که آنها را به وسیله یک نقشه طراحی شده تا حدودی عملی کنید و این ایده ها و تفکرات را بر روی این نقشه پیاده کنید. اهمیت طراحی نقشه در اینجا معلوم می شود که طراحی محوطه ویلای موردنظر علاوه بر این که سریع تر صورت می گیرد در عین حال زیباتر و چشمگیرتر خواهد بود.

مقیاس، نسبت محوطه ویلا

در محوطه سازی، اندازه عناصر در یک چشم انداز یا لنداسکیپ و اینکه آنها چه نسبتی به یکدیگر دارند را مقیاس، نسبت می گویند. محوطه سازی و موارد موجود در آن همه باید با یکدیگر متعادل باشند.

برای محوطه سازی ویلا باید چه کنیم؟

با توجه به مساحت و خواست کارفرما المان های متفاوتی در طراحی محوطه مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از المان ها عبارت هستند از آلاچیق، رواق، آبنما، برکه، استخر، ساخت باربیکیو و پاسیو.

به طور کلی اینکه چه المان هایی را می توانیم در حیاط منزل یا محوطه فضای سبز در کنار یکدیگر به کار ببریم به سه عامل بودجه، سلیقه و مساحت حیاط محوطه بستگی خواهد داشت.

المان های اساسی در محوطه سازی ویلا

مسیر حرکت

در محوطه سازی ویلا می توان برای کنترل حرکت از مسیرهایی مانند راهرو، یا یک دالان گل بهره برد. از آنجایی که مسیرها اشکال مختلفی دارند می توانند علاقه بصری ایجاد کنند. مسیرهای مستقیم، منحنی، افقی و مورب با طراحی رسمی تر و مسیرهای منحنی با یک منظره غیر رسمی متناسب هستند. این مسیرها را می توان با مواد سخت مانند سنگفرش یا سنگ های طبیعی و یا پوشش گیاهی ایجاد نمود.

فرم یا شکل لنداسکیپ

فرم به شکل گیاهان و یا ویژگی های اجزای غیر طبیعی (Hardscape) اشاره دارد. گیاهان در اشکال مختلف مانند گرد، قائم، روکش دار و … در دسترس هستند فضای سخت نیز می تواند با اشکال گوناگون و در ارتفاعات قرار گیرد: به مسیرهای سنگی یا آلاچیق ها فکر کنید. یک محوطه سازی متعادل با دقت از اشکال بهره می گیرد.

رنگ

از آنجایی که رنگ خیلی سریع چشمان را به سوی خود جلب می کند پس یکی از عناصر مهم در طراحی محوطه ویلا به شمار می رود. هنگام ترکیب و بهره گیری از رنگ ها، در نظر گرفتن هر چهار فصل مهم است.

رنگ نمای اجزای سخت نیز در محوطه سازی بسیار حائز اهمیت است. مثلا می توانید برای استخر سنگ های کریستال و یا چیزهای ظریف تری مثل پله های سنگی طبیعی را به کار ببرید.

بافت محوطه

بافت هم برای اجزای نرم (softscape) و هم اجزای سخت حائز اهمیت است. منظور ما از بافت در اینجا ویژگی های سخت، نرم، ظریف، سنگین، سبُک، ناهموار، صاف و … است. ساختار برگ، گل، پوست و سطح سنگ همگی دارای بافت هستند. تلفیق انواع گیاهان و بافت های سخت، بُعدی از طراحی محوطه ویلا بوده و باید با دقت و هماهنگی با یکدیگر انتخاب شوند.

مقیاس

یکی از موارد مهم دیگر در محوطه سازی ویلا، ارتفاع و عرض است که می تواند ترکیب کلی طراحی را دستخوش تغییر نماید. مقیاس تمامی المان ها و اجزای نرم همگی باید با اندازه ویلا، محوطه و ویژگی های منظره متناسب باشند.

انواع سبک های طراحی محوطه

برای محوطه سازی باغ و ساختمان آن، باید یک سبک خاص را مد نظر قرار داد. محوطه سازی می تواند به سبک های مختلفی انجام بگیرد که می توان به سبک کلاسیک (باغ مراکشی، باغ ایتالیایی، باغ فرانسوی، باغ اسپانیایی، باغ انگلیسی قبل از قرن 18) سبک مدرن (باغ آمریکایی معاصر)، سبک طبیعت گرایانه (باغ ژاپنی، باغ چینی، باغ انگلیسی بعد از قرن 18) اشاره کرد.

محوطه سازی به شکل باغ ایرانی، در سبک کلاسیک قرار می‌گیرد و برای محوطه سازی باغ به این سبک باید حتما متراژ بالایی وجود داشته باشد و فضای کوچک مناسب این نوع سبک باغ سازی نیست.

در سبک مراکشی، گیاهان نواحی گرمسیری مانند نخل‌ها، غالب هستند. محوطه سازی باغ به سبک مراکشی بیشتر مناسب جنوب و شمال کشور است البته با لحاظ تمهیداتی می‌توان آن را در سایر نقاط کشور که آب و هوای سردسیری نداشته باشند، نیز اجرا کرد.

محوطه سازی به شکل باغ فرانسوی، یکی از گزینه های خوب برای طراحی محوطه در مناطق سردسیری محسوب می شود. چون اغلب گیاهان این سبک، به سرما مقاوم هستند. برای انواع دیگر باغ سازی محدودیت چندانی به لحاظ گیاهی وجود ندارد و می توان طراحی محوطه را با توجه به سبک های دیگر هم انجام داد.

مراحل محوطه سازی

ساخت محوطه ها برای ویلا، باغ و ... دارای مراحلی است که در صورت اجرای درست می توانید یک محوطه بسیار زیبا در اختیار داشته باشید. این مراحل شامل موارد زیر است:

تعیین کردن نقطه های نشانه و مبدأ

نقاط نشانه و مبدأ، در ابتدای کار مشخص و سپس به پیمانکار داده می شوند. وظیفه پیمانکار این است که برای حفظ این نقاط دقت بسیار زیادی به خرج دهد. همچنین در صورتیکه نیاز ببیند باید تغییراتی صورت گیرند، دستگاه نظارت، این کار را انجام می دهد. بعد از اینکه این نقاط مشخص شدند، نوبت به مرحله بعدی می رسد.

تخریب

تخریب از اولین مراحلی است که در ساخت محوطه انجام می شود. قسمت هایی که فرسوده هستند یا به طور کلی باید تخریب شوند، در همین مرحله با استفاده از دستگاه ها و ماشین های صنعتی تخریب می شوند.

پاک سازی سطوح از گیاهان

در بعضی از پروژه های محوطه سازی لازم است که سطح را از درختان و گیاهان پاک کرد. همچنین این پاک سازی نباید به گونه ای انجام گیرد که باعث شود ریشه های درختان سایر نقاط را خراب کنند. به همین دلیل این کار تخصصی است و باید بادقت انجام شود.

چاه ها

در بعضی از پروژه های محوطه سازی، چاه هایی وجود دارد که لازم است پر شوند. این مورد بستگی به محل پروژه دارد. در بعضی از موارد، وقتی با چاه فاضلاب یا قنات خشک شده ای رو به رو می شویم، باید آن را پر کنیم. برای این کار از مصالح سنگینی مثل خاک یا سنگ استفاده می شود. به هر حال این مرحله به مکان پروژه بستگی دارد.

جلوگیری از نفوذ آب و تأمین آن

یکی دیگر از کارهایی که باید در محوطه سازی انجام داد، این است که تأسیسات و لوله کشی ها را به دقت بررسی کرد تا از نفوذ آب ممانعت شود. در این مرحله از کار اگر لازم باشد، کارهایی مثل لوله کشی، سنگ چینی و غیره انجام می شود. به علاوه نیاز آبی محوطه هم باید موردتوجه قرار گیرد.

مسطح کردن

قسمت های ناهموار در پروژه باید مسطح شوند. برای این کار خاک نباتی را باید از سطح برداشت. سپس بعد از پرکردن گودال ها، اقدام به مسطح کردن زمین کرد. لازم به ذکر است که از خاک نباتی، می توان برای مصارفی مثل تأمین خاک گل‌ها و گیاهان استفاده کرد.

کف سازی و نورپردازی

کف سازی و نورپردازی دو مرحله مهم دیگری هستند که در محوطه سازی انجام می شوند. کف سازی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید به صورت اصولی انجام شود. همچنین مصالح مناسبی برای آن انتخاب شوند.

نکته بسیار مهمی که در کف سازی باید به آن توجه داشته باشید، این است که راحتی راه رفتن روی کف بسیار مهم است و بستگی به کیفیت مصالح به کار رفته دارد. همچنین باید مصالح را با توجه به نوع آب و هوای منطقه خود انتخاب کنید.

به غیر از این مورد، نورپردازی می تواند جلوه های بسیار زیبایی به محوطه در شب بدهد. در نتیجه برای این مورد هم لازم است نکات لازم رعایت شوند. برای مثال چراغ هایی که انتخاب می کنید حتما باید مناسب باشند. در ضمن تعداد رنگ های نورپردازی هم به سلیقه خودتان بستگی دارد. می توانید از یک یا چند رنگ برای نورپردازی استفاده کنید.

مصالح ساختمانی مورد استفاده در طراحی محوطه چیست؟

خوشبختانه امروزه تولید و نو آوری مصالح در بخش ساختمان با توجه به رونق ساختمان سازی در جامعه با رشد سریعی رو به رو است؛ اما شناخت و انتخاب صحیح مصالح برای محوطه سازی امری است که علاوه بر حس زیبایی شناسی در محوطه سازی نیاز به تجربه در مورد تغییرات احتمالی این مصالح در برابر شرایط جوی دارا است.

علاوه بر مصالحی که بصورت عمومی در فعالیت های مختلف ساختمانی استفاده می شود بخشی از مصالح بطور خاص فقط در محوطه سازی مورد استفاده قرار می گیرد که اطلاع از این موارد می تواند کمک بزرگی در بالا بردن سطح کار محوطه سازی باشد.

هزینه اجرای محوطه سازی

هزینه طراحی محوطه ویلا، کاملا به کاربری آن وابسته است و مسلما هر چه متراژ زمین و ساختمان بزرگ تر باشد، هزینه اجرای محوطه سازی نیز بالاتر خواهد بود.

هزینه اجرای محوطه سازی نیز به موارد زیادی وابسته است که مهم ترین آن متریال محسوب می شود. استفاده از متریال مرغوب، بر هزینه اجرایی خواهد افزود. اصلاح خاک، نقشه برداری، عملیات خاکبرداری و خاک ریزی، مواردی هستند که باعث افزایش هزینه محوطه سازی خواهند شد. هزینه اجرای فضای سبز محوطه هم به عوامل زیادی بستگی دارد که مهم ترین آن، انتخاب گیاهان زینتی گران قیمت می تواند باشد.

جمع بندی

محوطه سازی یکی از راهکارهایی است که می توان با استفاده از آن فضاهای زیبا و دلنشینی برای ساختمان ها ایجاد کرد. البته ساختن محوطه تنها مخصوص آپارتمان ها و ساختمان ها نیست؛ بلکه می توان برای ویلاها یا در سطح شهر هم اقدام به ساخت محوطه کرد.

محوطه سازی با توجه به سبک ساخت و ساز در شهرها، اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. به علاوه ساخت محوطه، می‌تواند ارزش ملک شما را هم افزایش دهد. ساخت محوطه مراحلی دارد که باید با دقت انجام شوند که انجام این مراحل به عهده پیمانکار است.