طرح نهضت ملی مسکن چه پیشرفت هایی داشته است؟

طرح نهضت ملی مسکن چه پیشرفت هایی داشته است؟
Facebook Twitter LinkedIn

۱۶:۲۵ | ۱۴۰۱/۰۵/۲۵

یکی از اصلی ترین وعده های دولت سیزدهم، ساخت چهار میلیون مسکن در سال است که از پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مطرح و پس از آغاز به کار دولت نیز همچنان در حال بازآفرینی است.

به گزارش اخبار ساختمان، نیمه خرداد سال گذشته و در بحبوحه تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بود که حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی در یک برنامه تلویزیونی دو برنامه اصلی خود را اعلام کرد و گفت: من اگر به ریاست جمهوری برسم، دو کار انجام می دهم یکی سلبی و دیگری ایجابی، کار سلبی من حذف همه روابط ناسالم، امضاهای طلایی، رانت و مجاری فساد است و کار ایجابی هم ساخت سالانه یک میلیون است؛ جوانان ازدواج کنند و مسکن شان با ما.

 

از اینجا بود که عبارت جوانان ازدواج کنند و مسکن آنها با ما وارد ادبیات دولت سیزدهم شد؛ حتی پس از اتمام انتخابات ریاست جمهوری و ورود وی به هیئت رئیس جمهور منتخب دیدارهایی با وزرای دولت دوازدهم داشت و در دیدار با محمد اسلامی وزیر سابق راه و شهرسازی اظهار داشت: از جمله اولین اقدامات دولت مردمی، آغاز نهضت مسکن سازی در روزهای ابتدایی دولت و تدارک تولید سالانه یک میلیون مسکن برای خانواده ها و خصوصاً جوانان خواهد بود.

 

هر چند که با آغاز به کار دولت، رستم قاسمی سکان وزارت راه و شهرسازی را در اختیار گرفت و محمد اسلامی به سازمان انرژی اتمی رفت.

 

روزی که رستم قاسمی فرمان لوکوموتیو ساخت مسکن را در دست گرفت

 

اولین نشست معاونان حوزه مسکن و شهرسازی دولت سیزدهم روز شنبه ۷ شهریور ۱۴۰۰ با حضور رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی برگزار شد.

 

در این نشست محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان، فرزانه صادق مالواجرد معاون معماری و شهرسازی، مهدی عبوری مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری، حبیب‌الله طاهرخانی مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، احمد اصغری مهرآبادی رئیس سازمان زمین و مسکن، محمود شایان مدیرعامل بانک مسکن و عزیزالله مهدیان سرپرست بنیاد مسکن انقلاب اسلامی حضور داشتند.

 

از این جمع تنها شایان مدیرعامل بانک مسکن، محمودزاده معاون مسکن و صادق مالواجرد دبیر شورای عالی شهرسازی در این یک سال در سمت خود باقی مانده اند.

 

شهریور ۱۴۰۰: ۱۰ فرمان رستم قاسمی

 

چند روز پس از آن دیدار (۱۰ خرداد ۱۴۰۰) رستم قاسمی ۱۰ فرمان در حوزه راه و شهرسازی صادر کرد که قرار بود مانیفست و به نوعی نقشه راه کلان وزارت راه و شهرسازی در طول چهار ساله دولت سیزدهم باشد؛ دو اقدام نخست از این ۱۰ فرمان در راستای شعار مسکنی دولت سیزدهم بود: بانک زمین تسهیلگری معماری و شهرسازی و نهضت ملی مسکن.

 

از این به بعد بود که بزرگترین طرح اقتصادی و اجرایی دولت سیزدهم با عنوان طرح نهضت ملی مسکن به ادامه مسیر پرداخت و جای طح مسکنی دولت دوازدهم با عنوان اقدام ملی مسکن را گرفت.

 

شهریور ۱۴۰۰: ابلاغ قانون جهش تولید مسکن؛ بازوی اجرایی شعار چهار میلیون مسکن

 

قانون جهش تولید مسکن که همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم در مجلس به تصویب رسید، پس از تأیید از سوی شورای نگهبان در ۲۴ شهریور سال گذشته به رئیس جمهور ابلاغ شد.

 

قانونی که به سند بالادستی شعار ساخت چهار میلیون مسکن دولت سیزدهم تبدیل شد و یکی از بهترین قوانین در بخش مسکن است که اصلی ترین محورهای آن را ایجاد شورای عالی مسکن به ریاست رئیس جمهور، راه اندازی صندوق ملی مسکن و همچنین الزام بانک ها به تخصیص ۲۰ درصد از تسهیلات خود به ساخت مسکن با پرداخت ۳۶۰ هزار میلیارد تومان وام ساخت از سال ۱۴۰۰ و افزایش سالانه ۲۰ درصد به این رقم تشکیل می دهد.

 

تابستان ۱۴۰۰: تهاتر مسکن با نفت؛ اولین راهکار راهبردی قاسمی / طرحی که شکست خورد

 

رستم قاسمی در تابستان ۱۴۰۰ یکی از اصلی ترین برنامه های خود برای تأمین مالی نهضت ملی مسکن را استفاده از راهبرد نفت در برابر مسکن اعلام کرد.

 

بر اساس این طرح قرار بود که شرکت های خارجی و احتمالاً عمدتاً چینی فناوری ساخت مسکن انبوه در کوتاه مدت را وارد کشور کنند و در مقابل به جای هزینه آن، نفت به چین بدهیم.

 

طرحی که نه چندان مورد استقبال چینی ها قرار گرفت و نه توانست موافقت مسئول مربوطه در بخش نفت را به دست بیاورد.

 

وزیر راه و شهرسازی بعد از حدود یک سال در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اعلام کرد به وزارت راه و شهرسازی برای اجرای تهاتر نفت با مسکن، نفت داده نشد.

 

مهر ۱۴۰۰: سالی یک میلیون مسکن نمی سازیم؛ در چهار سال چهار میلیون واحد می سازیم

 

وزیر راه و شهرسازی ۲۷ مهر ۱۴۰۰ در حاشیه مراسم تودیع و معارفه مدیرعامل شرکت راه آهن گفت: مقرر شده تا چهار سال آینده چهار میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شود، البته وعده ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم به این معنی نیست که در هر سال یک میلیون واحد ساخته خواهد شد. چرا که همه می دانیم ساخت مسکن حدود یک سال و نیم زمان می برد.

 

مهر ۱۴۰۰: آغاز ثبت نام سامانه نهضت ملی مسکن / بعد از یک سال ثبت نام ها به کجا رسید؟

 

سامانه ثمن یا سامانه جامع طرح های حمایتی مسکن از اواخر مهر ماه برای ثبت نام متقاضیان نهضت ملی مسکن طی چند مرحله وارد فاز اجرایی شد.

 

پیش بینی ها از ثبت نام پنج تا ۶ میلیون نفری در آن حکایت داشت. با این حال از میان پنج میلیون متقاضی، شرایط ۳.۲ میلیون نفر محرز شده و برای ادامه فرآیند تشکیل پرونده و دریافت تسهیلات و همچنین واریز آورده ها، به بانک های عامل و ادارت کل راه و شهرسازی استان های مربوطه معرفی شده اند.

 

آبان ۱۴۰۰: ساخت چهار میلیون مسکن در دو فاز ۲ میلیون واحدی

 

رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در نیمه آبان سال گذشته در جلسه شورای اداری استان سمنان اعلام کرد: وعده ساخت چهار میلیون مسکن طی چهار سال از سوی رئیس جمهور به زودی با آغاز ساخت ۲ میلیون واحد مسکونی در کشور عملی می شود که سهمیه در نظر گرفته شده برای استان ها متناسب با جمعیت آن ها است.

 

بهمن ۱۴۰۰ تا مرداد ۱۴۰۱: تأمین تدریجی زمین / عدم همکاری دستگاه های اجرایی

 

یکی از مهم ترین بخش های نهضت ملی مسکن، تأمین زمین ارزان با اجاره ۹۹ ساله از سوی دولت است که عملاً به حذف قیمت زمین از هزینه تمام شده ساخت مسکن منجر می شود.

 

در حال حاضر هزینه زمین ۵۰ تا ۶۰ درصد هزینه ساخت چهار میلیون مسکن را در بر می گیرد که با تأمین زمین از سوی دولت، شهروندان می توانند با پرداخت تنها هزینه ساخت و ساز، به واحد مسکونی ملکی خود دست یابند.

 

این موضوع در قانون جهش تولید مسکن نیز آمده؛ ضمن اینکه در جلسات شورای عالی مسکن رئیس جمهور بارها بر لزوم همکاری دستگاه های اجرایی در واگذاری زمین های مازاد خود در داخل محدوده شهرها به وزارت راه و شهرسازی برای اجرای نهضت ملی مسکن تأکید کرده است؛ ولی بخش اعظمی از دستگاه های اجرایی در برابر قانون، مصوبه شورای عالی مسکن و همچنین تأکیدات رئیس جمهور همچنان مقاومت کرده و از واگذاری عرصه های در اختیارشان، خودداری می کنند.

 

بر اساس قانون جهش تولید مسکن اگر دستگاه های اجرایی ظرف ۲ ماه اراضی خود را به وزارت راه و شهرسازی منتقل نکردند، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می تواند ظرف یک ماه این اراضی را به نام وزارت راه و شهرسازی سند بزند.

 

اخیراً تفاهم نامه ای میان مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در راستای اجرای فرمان رئیس جمهور برای انتقال اراضی مسکونی مازاد دستگاه های دولتی به وزارت راه و شهرسازی به امضا رسیده و برآوردها از شناسایی هفت هزار هکتار زمین با کاربری مسکونی در داخل شهرها که در اختیار دستگاه های دولتی است، حکایت دارد.

 

یک مقام مسئول در سازمان ملی زمین و مسکن می گوید تا کنون تنها ۹ درصد از اراضی دولتی از سوی سایر دستگاه ها در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته است.

 

نیمه دوم ۱۴۰۰: نهضت توسعه افقی شهرها با مصوبات شورای عالی شهرسازی

 

از جمله انتقادات برخی کارشناسان و حتی برخی مسئولان از جمله علی نیکزاد نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، محدود کردن حریم شهرها در سال های گذشته و تعیین سقف جمعیتی برای شهرها علی رغم راهبرد کلان نظام جمهوری اسلامی در خصوص افزایش جمعیت است.

 

یکی از اقدامات مثبت وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم، برگزاری جلسات متعدد شورای عالی شهرسازی و معماری طی نیمه دوم سال ۱۴۰۰ و تصویب افزایش حریم و محدوده شهرها برای الحاق اراضی خارج از محدوده و حریم به شهر در راستای اجرای نهضت ملی مسکن است.

 

گفته می شود در این طرح، اصل بر توسعه افقی شهرها به خصوص در شهرهایی که محدودیت زمین و خدمات زیربنایی و روبنایی نیست، بوده و بلندمرتبه سازی تا جای ممکن از دستور کار اجرای نهضت ملی مسکن خارج شده است.

 

از ابتدای آغاز نهضت ملی مسکن تا کنون ظرف کمتر از یک سال اخیر، زمین مورد نیاز ساخت مسکن برای ۱۳۱۲ شهر در راستای اجرای قانون جهش تولید مسکن تأمین شده است.

 

بهار ۱۴۰۱؛ رئیس جمهور: مانع تراشان از روند اجرای طرح نهضت ملی مسکن کنار گذاشته شوند

 

حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور اواخر اردیبهشت امسال در سومین جلسه شورایعالی مسکن در دولت سیزدهم، با بیان اینکه ساخت حداقل یک میلیون واحد مسکونی در سال و رفع دغدغه مردم در این زمینه هم نیاز جدی جامعه، هم وعده دولت و هم تکلیف قانونی است، گفت: امکانات و ظرفیت های لازم برای تحقق اهداف نهضت ملی مسکن کاملاً فراهم است اما این ظرفیت ها باید به شکل صحیح مدیریت شود و به فعلیت برسد.

 

وی افزود: در حدود هشت ماه گذشته اقدامات خوبی در زمینه اجرای این قانون انجام شده که لازم بوده اما کافی نیست.

 

رئیس جمهور تأکید کرد: کسانی که به هر دلیل نمی توانند یا خدای ناکرده نمی خواهند این برنامه عملیاتی شود، قطعاً برای اجرای این برنامه مضر بوده و باید کنار گذاشته شوند.

 

نیمه نخست ۱۴۰۱: وام ندادن بانک ها؛ اصلی ترین مانع ایجاد کارگاه مسکن سازی به وسعت ایران

 

در حالی که در تمام دنیا مهمترین منبع تأمین مالی بخش مسکن اعم از خرید و فروش و ساخت آن، تسهیلات بانکی است و همچنین علی رغم وجود قانون جهش تولید مسکن و نیز تصویب تخصیص منابع بانک ها به بخش ساخت در شورای عالی مسکن و ابلاغ سهمیه هر بانک از سوی شورای پول و اعتبار، اما آمارها حاکی است تا کنون بانک ها به جز بانک مسکن، اقدامی در راستی اعطای تسهیلات ذیل قانون جهش تولید مسکن نکرده اند.

 

عملکرد پرداخت تسهیلات توسط بانک های عامل (به جز بانک مسکن) در طرح نهضت ملی مسکن تاکنون کمتر از یک صدم درصد سهمیه اعلامی بانک مرکزی بوده است. در حالی که بر اساس تبصره ۵ ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن، سازمان امور مالیاتی موظف شده است در صورت عدم رعایت موضوع این ماده، مالیاتی معادل ۲۰ درصد تعهد انجام نشده از بانک های متخلف اخذ و به خزانه داری کل کشور واریز کند تا در نهایت به صندوق ملی مسکن واریز شود.

 

بر اساس سامانه تم برای ۲۵۲۶۳۴ واحد درخواست تسهیلات خود مالکین شده است که تنها ۴۷۸۵۰ واحد منجر به انعقاد قرارداد شده است یعنی کم‌تر از ۲۰ درصد. اکثریت این تسهیلات توسط بانک مسکن پرداخت شده و بانک های دیگر برای حدود ۵۰۰ واحد تسهیلات پرداخت کرده اند.

 

تابستان ۱۴۰۱: آغاز ساخت ۱.۴ میلیون مسکن در یک سال اخیر

 

وزارت راه و شهرسازی آماری از میزان ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن و وضعیت طرح نهضت ملی مسکن را اواخر تیرماه امسال ارائه داد که بر این اساس ساخت یک میلیون و ۳۸۳ هزار و ۵۱۳ واحد آغاز شده است.

 

۹۵۴ هزار و ۲۳۸ واحد در مراحل مختلف پیشرفت فیزیکی قرار دارند و ۴۲۹ هزار و ۲۷۵ واحد نیز کلنگ زنی و عملیات اجرایی آنها آغاز شده است.

 

همچنین برای یک میلیون و ۵۳۵ هزار و ۲۷۶ واحد دیگر هم زمین تأمین شده است.

 

بیشتر بخوانید: ارزش واحدهای طرح نهضت ملی مسکن مشخص شد

 

مهر


اخبار ساختمان
@akhbarsakhteman