آیین نامه 2800 چیست؟

به گزارش اخبار ساختمان،آیین نامه طراحی ساختمان در برابر زلزله که با عنوان استاندارد 2800 یا آیین نامه 2800 نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای است از الزامات و مقررات ساخت‌و‌ساز که با هدف کاهش خسارات جانی و مالی در زمان بروز زلزله در طی سال‌ها نگاشته‌شده‌است.

این آیین نامه در طی سال‌ها دچار تغییرات فراوانی با نیت بهبود آن قرار گرفته‌است. اصلاح، تکمیل و ویرایش‌های استاندارد 2800 توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی صورت می‌گیرد و این ارگان موظف است در هر 5 سال یکبار ویرایش‌هایی روی آن انجام دهد. تا کنون 4 ویرایش برای آن داشته‌ایم و ویرایش پنجم نیز در دستور کار قرار دارد و به زودی ارائه خواهد‌شد.

دسته‌بندی سازه‌ها در استاندارد 2800

در استاندارد 2800 سازه‌ها به چهار دسته ساختمان‌های با اهمیت کم، با اهمیت متوسط، با اهمیت زیاد، و با اهمیت خیلی زیاد تقسیم‌بندی شده‌است. و با توجه به این طبقه‌بندی نیز سازوکارهایی اجرایی و الزامی مقرر شده‌است که باید صورت گیرد. همچنین قید شده‌است که سازه‌هایی نیز وجود دارند که این الزامات برای آنها تدوین نشده‌است مانند سدها، پل‌ها، اسکله‌ها، سازه‌های دریایی و نیروگاه‌های هسته‌ای.

ساختمان‌های با اهیمت زیاد، ساختمان‌های ارگان‌هایی مانند بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مراکز آتش‌نشانی، مراکز و تاسیسات آبرسانی، ساختمان‌های نیروگاه‌ها و تاسیسات برق‌رسانی، برج‌های مراقبت فرودگاه‌ها، مراکز مخابرات، رادیو و تلویزیون، مراکز کمک‌رسانی و امداد و ... می‌باشد.

این ساختمان‌ها باید پس از بروز زلزله و حوادث غیرطبیعی خسارات زیادی نبیند و عملکرد خود را داشته‌باشد. از دیگر ساختمان‌هایی که در این گروه قرار می‌گیرد ساختمان‌هایی است که در صورت بروز حادثه و تخریب آن‌ها امکان انتشار گازها و سموم وجود دارند.

ساختمان‌های دیگر ساختمان‌هایی است که دارای اهیمت زیادی هستند و طبق آیین نامه شامل مدارس، مساجد، استادیوم‌ها، سینماها، سالن‌های اجتماعات، فروشگاه‌های بزرگ، ترمینال‌ها و ... می‌شود که امکان تجمع افراد در آن‌ها بالاست. ساختمان‌هایی که حفظ آنها از نظر ثروت ملی اهمیت فراوانی دارد، مانند موزه‌ها و کتابخانه‌ها و در آخر ساختمان‌هایی که خرابی آن‌ها سبب ایجاد آتش‌سوزی‌ها و در نتیجه آلودگی‌های محیط زیستی فراوان می‌شود.

ساختمان‌های با اهیمت متوسط، شامل سازه‌های مسکونی، اداری، تجاری و کارخانه‌ها می‌شود.

ساختمان‌های با اهیمت کم نیز وجود دارند که ایجاد خسارت در آن‌ها، از اهمیت به مراتب کمتری برخوردار است و سبب ایجاد اختلال و خسارت‌های جانی خاصی نمی‌شود، مثل سازه‌هایی که با مدت بهره‌برداری چندساله ساخته می‌شوند و یا ساختمان‌هایی مانند انبارهای کشاوری و سالن‌های نگهداری دام که از اهمیت کمتری در مقایسه با آنچه در بالا گفته‌شد برخوردار است.

این استاندارد در گروه‌بندی‌های دیگری نیز اقدام به تدوین مقررات کرده‌است که ما آنچه که برای عموم مفهوم‌تر است را در بالا بیان کردیم. این استاندارد در 7 فصل و با 5 پیوست ارائه‌شده‌است. تا کنون چهار ویرایش داشته و ویرایش پنجم نیز به زودی تمام شده و در دسترس قرار می‌گیرد.

ویرایش‌های صورت‌گرفته آیین نامه 2800

ویرایش اول در سال 1369 و تقریباً بعد از زلزله‌های تلخ منجیل و رودبار ارائه‌شد. در این برهه از تاریخ بود که به اهمیت بسیار بالای این آیین‌نامه بیشتر پی بردیم.

شروع ویرایش‌های دوم این استاندارد از سال 1372 بود و چندسالی ادامه داشت، در طی این سال‌ها بود که بیشترین تلاش‌ها بر روی آیین نامه 2800 انجام شد و در سال 1378 در دسترس عمومی قرار گرفت.

در طی دو دهه اخیر نیز ویرایش سوم و چهار روی این استاندارد صورت گرفت و سپس ارائه گردید و همین طور پیوست هایی نیز ضمیمه آن شد.

آنچه مورد اهمیت است

وجود کشور ایران در منطقه زلزله خیز ما را بر آن می‌دارد که این الزامات را همواره به‌روزتر کرده و در جهت بالا بردن ایمنی سازه‌ها تلاش کنیم. نه تنها جامعه مهندسین کشور، بلکه تمام ارگان‌ها مانند شهرداری‌ها، بخشداری‌ها، دهیاری‌ها و مراجع صدور پروانه و کنترل نظارت بر اجرای ساختمان‌ها باید به اهمیت بالای این الزامات واقف باشند و هیچ‌گونه کوتاهی در اجرای آنها نداشته‌باشند. در مرحله بعدی این وظیفه بر عهده مالکان، مجریان و کارفرمایان پروژه‌های ساخت است.

اهمیت هرچه بیشتر به این استاندارد و اجرای آن در پروژه‌ها مطمئناً باعث کاهش خسارات جانی و مالی در زمان بروز زلزله‌های بعدی خواهد شد، آنچه‌که کاملاً واضح است، بروز زلزله‌ها امری بدیهی و ناگزیر است و هر کس به اندازه خود وظیفه دارد که حق و سهم خود را در این‌باره انجام دهد.

برای مشاهده منبع اینجا کلیک کنید.