مسکن، حق فراموش شده مردم

به گزارش اخبار ساختمان، محمدحسین عبداللهی با بیان اینکه از سال ۹۷ قیمت مسکن نسبت به ادوار گذشته ۳ برابر شده است، تصریح کرد: با توجه به رابطه مستقیم قیمت مسکن با نرخ اجاره بها، شاهد افزایش اجاره بها نیز بودیم و از سال گذشته شاهد دو برابر شدن قیمت اجاره ها بودیم و در چنین شرایطی مردم اصلا نمی توانند مسکن خود را تامین کنند و قطعا شاهد افزایش حاشیه نشینی و تبعات آن هستیم.

این کارشناس مسکن تصریح کرد: در قانون اساسی به تامین مسکن اشاره شده و دولت نیز زمینه ساز تهیه مسکن مورد نیاز مردم معرفی شده و علی رغم اینکه از سال ۷۰ به بعد تعداد ساخت و ساز در حوزه مسکن وضعیت خوبی داشته و در سال ۹۵ به ازای هر ۱۰۶ خانوار، ۱۰۰ مسکن در کشور وجود داشته، اما سوال این است که چرا مردم نمی توانند به راحتی صاحبخانه شوند؟.

عبداللهی گفت: بر اساس آمار از سال ۷۰ به بعد نرخ مالکیت از ۷۰ درصد به ۵۰ درصد کاهش یافته و این نشان می دهد که توزیع در بازار مسکن عادلانه نیست. متاسفانه باید بگوییم که در بازار مسکن با معضل سوداگری روبه رو هستیم و طبق آمارها قیمت هر مترمربع در شهرهای مختلف در سال ۷۰، ۲۴ هزار تومان بوده که این رقم در تهران در همان سال ۴۰ هزار تومان بوده است، البته الان این قیمت در شهرهای مختلف به ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در تهران به ۱۱ میلیون تومان رسیده است.

او تصریح کرد: مسکن به مرور زمان به یک کالای سرمایه ای تبدیل شده و مردم ترجیح دادند که پول هایشان را در این حوزه سرمایه گذاری کنند و علی رغم اینکه مردم توان خرید مسکن را ندارند اما سوداگران تعداد بالای مسکن خریداری می کنند و چون بنض بازار در دست شان است، به راحتی قیمت را بالا می برند. از سوی دیگر در حال حاضر ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مسکن در ایران و تنها ۵۰۰ هزار مسکن خالی در شهر تهران وجود دارد، هر چند که در کشورهای مختلف ۵ درصد منازل باید خالی باشد اما امروز این نرخ در ایران ۱۱ درصد است که حدود ۶ درصد از دنیا بالاتر است.

این کارشناس مسکن بیان داشت: در سال ۹۷ بیشترین جهش را در حوزه مسکن داشتیم چرا وزارت راه و شهرسازی معتقد بود در کشور به اندازه کافی خانه وجود دارد و دیگر نیازی به ساخت و ساز در این حوزه نیست، از این رو به سمت افزایش مبلغ وام مسکن حرکت کرد و طبیعی است که در شرایط عدم تولید، افزایش مبلغ وام باعث بالا رفتن قیمت مسکن می شود. از طرف دیگر بر اساس آمار از سال ۸۵ تا ۹۵، حدود ده و نیم میلیون مسکن در کشور ساخته شد اما تنها ۲ و نیم میلیون نفر صاحب مسکن شدند و این ارقام نشان دهنده وجود سوداگری در این بازار است.

او گفت: ما در حوزه متناسب سازی ساخت مسکن با نیازهای مردم نیز به درستی عمل نکرده ایم؛ چرا که به طور میانگین در کل کشور خانه هایی با متراژ ۱۵۵ متر ساخته می شود، اما از طرفی نیز شهرداری طرحی را آورده که خانه هایی با متراژ ۲۰ تا ۳۰ متر ساخته شود،خانه هایی که در اصل خوابگاه به شمار می رود نه جایی برای زندگی.

عبداللهی خاطر نشان کرد: به راحتی می توان با تجمیع اطلاعاتی که در اختیار شهرداری ها، سازمان اسناد و مرکز آمار است در جریان تعداد خانه های خالی قرار گرفت و بر اساس آن سیاست های لازم در حوزه اخذ مالیات را دنبال کرد، اما متاسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده و اجرایی شدن آن هر سال به سال بعد موکول می شود.

مالیات بر خانه های خالی خاصیت تنظیمی در حوزه مسکن دارد

در ادامه علی ملک زاده، کارشناس و پژوهشگر مسائل اقتصادی گفت: اولین بیانیه امام درباره مسکن بود که نشان می دهد مسکن در پیش از انقلاب اسلامی نیز شرایط خوبی را نداشته است، از طرفی در ایران هر ۶ تا ۷سال شاهد افزایش قیمت مسکن هستیم و هر چند دولت های مختلف سیاست های متنوعی را در این حوزه اجرا کردند، اما وقتی به مسیر طی شده در حوزه مسکن نگاه می کنیم، متوجه می شویم که سیاست ها نتیجه بخش نبوده است.

او گفت: مالیات بر خانه های خالی، خاصیت تنظیمی دارد و می تواند باعث عرضه شدن خانه های خالی در بازار باشد، در اصل با اجرای این مالیات، اشخاص دیگر تمایلی به خالی نگه داشتن خانه خود ندارند، همچنین ما مالیات بر عایدی سرمایه را در دنیا داریم که برای مقابله با سوداگری می توان از آن کمک گرفت. البته راه های دیگری نیز برای کنترل سوداگری در بازار مسکن وجود دارد که از جمله آن می توان به روش قهری اشاره کرد، اما این روش مخالف با موازین شرعی است و به همین دلیل می بایست مالیات بر خانه های خالی که مان روش تنظیمی است را دنبال کنیم.

این کارشناس اقتصادی گفت: چند ماه پیش یکی از نمایندگان مجلس عنوان کرده بود که فردی در شهر تهران ۲ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی در اختیار دارد، این صحبت نشان دهنده وضعیت مسکن در ایران است که یک شخص می تواند تا این حد خانه در اختیار داشته باشد، اما از طرفی بخش زیادی از مردم از این قدرت بی بهره باشند. از طرفی وقتی وزیری در حوزه مسکن به اینکه مسکن نمی سازد و مخالف مالیات بر خانه های خالی و عایدی بر سرمایه بوده، افتخار می کند، طبیعی است که چنین وضعیتی در حوزه مسکن ایجاد میشود.

او درباره اثرگذاری اجرای مالیات بر خانه های خالی گفت: یکی از اثرات اعمال این مالیات، کاهش نابرابری در حوزه مسکن است؛ چرا که نباید فراموش کنیم افزایش قیمت در ایران بیشتر به ضرر کسانی بوده که اصلا دارایی نداشته و در مقابل باعث چند برابر شدن سرمایه، سرمایه داران می شود.

ملک زاده خاطر نشان کرد: مالیات بر خانه های خالی و مالیات بر عایدی سرمایه، روش هایی است که امروزه در اکثر کشورهای دنیا اجرا شده و نتیجه بخش نیز بوده است، اما می بینیم که در ایران مخالفان این طرح می گویند این قانون باعث افزایش قیمت مسکن می شود و با همین استدلال ها تا امروز جلوی اجرای این مسئله گرفته شده است.

بوبینا