وام 300 میلیونی مردم را خانه‌دار می‌کند؟

به گزارش اخبار ساختمان، مسکن از اساسی ترین نیاز خانوار است که هرساله سیاست گذار در جهت تسهیل در تامین آن مواردی را در قالب تسهیلات بانکی به منظور خرید یا ساخت در قانون بودجه لحاظ می کند، آنچه امسال در راستای سیاست فوق به بانک ها ابلاغ شده اجرای بسته رونق مسکن است.

۲۵ بانک و ۲ موسسه مالی و اعتباری مکلفند امسال یک میلیون و ۲۰۰ هزار فقره وام ساخت مسکن به ارزش هر فقره ۳۰۰ میلیون تومان با اولویت مناطق و محله های محروم پرداخت کنند.

پیش بینی می شود نرخ سود این نوع وام همان نرخ مصوب شواری پول و اعتبار یعنی ۱۸ درصد باشد.

بسته رونق مسکن سال ۱۴۰۰ را می توان، بزرگترین بسته تامین مالی بخش مسکن کشور بعد از تامین مالی پروژه مسکن مهر معرفی کرد چرا برای پروژه مسکن مهر ۵۰ هزار میلیارد تومان و برای بسته رونق مسکن بودجه ۱۴۰۰، ۳۶۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی در نظر گرفته شده است.

در این گزارش ضمن بررسی ابعاد بسته تامین مالی سیاست گذار در بخش مسکن به توان مالی شبکه بانکی می پردازیم.

ناتوانی بانک ها در پرداخت وام ۳۶۰ هزار میلیارد تومانی ساخت مسکن

طبق بررسی های انجام شده شبکه بانکی در طی ۶ سال کذشته بطور میانگین سالیانه ۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در حوزه های ساخت و خرید مسکن اعطا کرده است این در حالیست که رقم پیش بینی شده برای امسال و فقط در بخش ساخت مسکن ۶ برابر رقم پرداختی طی ۶ سال گذشته است از اینرو کارشناسان بخش مسکن بر این باورند که در حالیکه مجموع پرداختی سالیانه تسهیلات مسکن در بخش ساخت و خرید به ۱۰۰ هزار میلیارد هم نمی رسد چگونه در طول یکسال بانک ها مکلف به پرداخت ۳۶۰ هزار میلیارد تومان در بخش ساخت شده اند؟

همچنین در حالی سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی در سال ۱۴۰۰ و طبق قانون بودجه ۲۰ درصد تعیین شده است که این سهم در سالهای ۹۵ تا ۹۹ به طور میانگین کمتر از هشت درصد بوده است.

سهم هشت درصدی بخش مسکن در تسهیلات اعطایی شبکه بانکی در سالهای گذشته از جهت دیگر نیز جای تامل دارد به عنوان نمونه سال گذشته و در راستای اجرای طرح ملی مسکن با اینکه بانک‌ها مکلف به پرداخت ۴۰ هزار فقره وام ۱۰۰ میلیون تومانی شده بودند اما در مجموع حدود ۵۰ هزار فقره وام به واحدهای مسکن ملی پرداخت شد که از این تعداد حدود ۴۰هزار فقره تنها توسط یک بانک تامین شده بود، همچنین به هنگام اجرای طرح مسکن مهر از مجموع یک میلیون و ۶۰۰ هزار فقره تسهیلات تنها یک بانک به تکلیف خود عمل کرد که این موضوع به معنای عدم ایفای تعهدات مجموعه بانکی تلقی می شود.

مشکل بخش مسکن تامین مالی خریدار است

یکی از انتقادات وارد شده به سیاست اتخاذ شده در بخش مسکن امسال مسئله تامین مالی در حوزه ساخت مسکن است، صاحبنظران اقتصادی معتقدند که در شرایط فعلی مشکل اصلی قدرت خرید متقاضیان مصرفی است نه افزایش قدرت ساخت و ساز انبوه سازان.

همچنین انبوه سازان می گویند وقتی بیش از ۶۰ درصد هزینه ساخت و ساز را هزینه تامین و خرید زمین شامل می شود و فرآیند دریافت وام قطعا بعد از تامین زمین است بنابراین تسهیلات ساخت مسکن نمی تواند تاثیر چندانی در کاهش هزینه های تولید داشته باشد.

همچنین فعالان عرصه ساخت و ساز مسکن می گویند وقتی قدرت خرید وجود ندارد، افزایش عرضه و فروش واحد مسکونی معنایی ندارد و این مسئله باعث می شود سرمایه گذاری در بخش ساخت و ساز کاهش یابد، از اینرو بسته رونق مسکن امسال نمی تواند مشوقی برای انبوه سازان باشد.

برخی از کارشناسان حتی انتقال کل رقم وام ۳۰۰ میلیون تومانی به خریداران را موثر در افزایش قدرت خرید متقاضیان مصرفی نمی دادند چرا که بعد از اتمام دوره ساخت یعنی گذر ۲ سال رقم ۳۰۰ میلیون تومان بر حسب تورم و ... تنها ۵۰ درصد هزینه خرید را شامل می شود.

به هرحال رونق در بخش مسکن زمانی می تواند نیاز متقاضیان مصرفی به ویژه خانه اولی ها را برطرف کند که توان خرید آن وجود داشته باشد بنابراین سیاستگذار باید به تقویت قدرت خرید بخش تقاضا بیندیشد.

آنا