مستاجران امیدی به دریافت وام ودیعه ندارند

به گزارش اخبار ساختمان، اطلاعات وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد در سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ تسهیلات کمک ودیعه مسکن با نرخ سود پایین به مستأجران پرداخت شده است که در قالب این طرح بیش از ۴۵۰ هزار خانوار از تسهیلات کمک ودیعه مسکن استفاده کردند.

به عبارتی می‌توان گفت در هر سال حدود ۲۲۰ هزار خانوار وام ودیعه مسکن را دریافت کرده اند درحالی که متقاضیان دریافت این وام بر اساس اطلاعات سامانه ثبت‌نامی نزدیک به سه میلیون خانوار است. کمبود منابع عامل مهمی در کاهش تعداد وا‌م های پرداختی است اما فعالان بازار مسکن می گویند همین تعداد وام پرداختی، به دست مستأجران نیازمند نرسیده است بلکه افرادی با قراردادهای صوری اجاره توانسته اند وام ودیعه مسکن را دریافت کنند.

سود تسهیلات وام ودیعه مسکن در دو سال گذشته کمتر از نرخ سود متعارف بانکی و ۱۳ درصد بود. فعالان بخش مسکن، با اشاره به نرخ سود کمتر این وام می‌گویند همین موضوع باعث شد برخی بانک‌های عامل با قراردادن ضمانت‌های متعدد برای وام ودیعه، عملاً مستأجران متقاضی را از دریافت وام محروم می کنند. در عوض افرادی که می‌توانستند ضمانت ها را برای بانک فراهم کنند به راحتی و با یک قرارداد صوری اجاره نامه وام را می‌گرفتند.

برای دریافت وام اجاره، قرارداد اجاره نامه ضروری است. قراردادهای صوری اجاره نیز توسط برخی مشاوران املاک به ثبت می‌رسد تا افرادی بتوانند به راحتی وام ودیعه مسکن را دریافت کنند. در این خصوص، عبدالله اوتادی، عضو هیأت مدیره اتحادیه املاک کشوری، به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است که «بیش از ۹۰ درصد از دریافت‌کنندگان تسهیلات ودیعه مسکن پارسال از طریق قراردادهای صوری اقدام به دریافت تسهیلات ودیعه مسکن کردند.»

یکی از مشاوران املاک با اشاره به تخلف صدور قرارداد صوری می گوید: افرادی با هم توافق می‌کنند به عنوان مالک و مستأجر به بنگاه مراجعه و قرارداد اجاره خود را ثبت و کد رهگیری را دریافت می‌کنند. فعالان بازار مسکن، علت اصلی افزایش تخلف در پرداخت تسهیلات کمک ودیعه مسکن را سختگیری بانک‌ها در گرفتن تضمین های بانکی می‌دانند. بسیاری از مستأجران ضمانت‌های بانکی را نمی‌توانند فراهم کنند به همین دلیل راه برای دریافت وام توسط افراد دیگر و با ارائه یک قرارداد اجاره صوری به بانک باز می‌شود.

امسال نرخ تسهیلات اجاره مسکن نسبت به دو سال گذشته افزایش یافته و به ۱۸درصد رسیده است. برخی کارشناسان بازار مسکن می‌گویند افزایش نرخ سود تسهیلات ودیعه شاید انگیزه تخلف در پرداخت این وام به افرادی غیر از مستأجران را کم کند.

سعید لطفی، عضو هیأت مدیره مشاوران املاک، افزایش کنترل و نظارت بر عملکرد مشاوران املاک و بانک ها را در کاهش تخلفات بازار وام ودیعه مسکن مؤثر می‌داند. به گفته لطفی، مشاوران املاک نباید بخاطردریافت هزینه کمیسیون، قرارداد صوری اجاره نامه را صادر کنند.

او افزود: مشاوران املاک باید هویت مالک و مستأجر را با دقت احراز کنند و از درخواست آنها اطمینان حاصل کنند.

بانک مرکزی ابتدای این هفته مبلغ وام ودیعه مسکن را اعلام کرد که بر اساس آن وام ۶۰، ۴۵ و ۳۵ میلیون تومانی به مستأجران متقاضی در تهران، شهرهای بزرگ و شهرهای کوچک پرداخت می شود. بانک مرکزی برای تسهیل دریافت وام، تعداد بانکهای پرداخت کننده را از ۱۵به ۲۰ بانک افزایش داده است اما هنوز شرایط دریافت این وام و همچنین زمان ثبت نام متقاضیان و پرداخت وام اعلام نشده است.

اعتبار تسهیلات ودیعه مسکن از ۱۰ هزار میلیارد تومان در سال گذشته به ۴۰ هزار میلیارد تومان برای امسال افزایش یافته است. به گفته کارشناسان اقتصادی، تسهیل پرداخت وام توسط بانک‌ها، کاهش شرایط ضمانت و همچنین افزایش نظارت و کنترل بر عملکرد بانک‌ها و مشاوران املاک، راهکارهایی است که با اجرای آن می‌توان تخلفات در پرداخت وام ودیعه مسکن را کاهش داد تا این تسهیلات به دست متقاضیان واقعی برسد.

امتیازات جدید به خانوار دارای سه فرزند برای خانه دارشدن

متقاضیانی که فرم «ج» آنها از قبل قرمز شده و از تسهیلات دولتی در حوزه مسکن نظیر دریافت مسکن مهر و یا زمین دولتی استفاده کرده‌اند، امکان ثبت نام و استفاده از امتیازات قانون جوانی جمعیت را دارند.

واگذاری خانه به خانوارهای دارای سه فرزند و بیشتر، تکلیف قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است که بر اساس آن زمین یا واحد مسکونی به خانوارها پس از تولد فرزند سوم عرضه می‌شود.

متقاضیان این طرح برای برخورداری از این حمایت، باید در سامانه وزارت راه و شهرسازی ثبت‌نام کنند. وزارت راه و شهرسازی با توجه به تکلیف قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در خصوص واگذاری زمین یا واحد مسکونی به خانوارها پس از تولد فرزند سوم و بیشتر، مقرر کرده است تا متقاضیانی که تاریخ تولد فرزند سوم یا بیشتر آنها بعد از تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ باشد، می‌توانند با مراجعه به قسمت ثبت‌نام نهضت ملی مسکن در سامانه طرح‌های حمایتی مسکن (saman.mrud.ir) با انتخاب گزینه «متقاضیان دارای سه فرزند به بالا (قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)» در بخش نوع سرپرستی، نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند. بدیهی است پس از ثبت‌نام از متقاضیان، در صورت واجد شرایط بودن متقاضی، سایر اقدامات حسب ضوابط و مقررات مربوطه انجام می‌شود.

شرایط ثبت نام

بر‌اساس اعلام معاونت مسکن و ساختمان متقاضیان باید ملاحظاتی را مورد توجه قرار بدهند. بر این اساس خانوارهای دارای سه فرزند و بیشتر که تاریخ تولد فرزند سوم یا بیشتر آنها بعد از تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ باشد مشمول استفاده از امتیازات قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حوزه مسکن می‌شوند که علاوه بر دارا بودن شرایط لازم، نرخ باروری شهرستان محل زادگاه پدر یا فرزند بالای ۲.۵ نباشد.

همچنین متقاضیانی که قبلاً در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند، امکان استفاده همزمان از امتیاز طرح های حمایتی نهضت ملی و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را ندارند.

بر این اساس متقاضیانی که تاریخ تولد فرزند سوم یا بیشتر آنها بعد از تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ باشد، می توانند با مراجعه به قسمت «ثبت نام نهضت ملی مسکن» در سامانه طرح های حمایتی مسکن، گزینه «متقاضیان دارای سه فرزند به بالا» که بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت فعال شده را انتخاب و سپس در بخش نوع سرپرستی، نسبت به ثبت نام اقدام کنند.

اما اگر متقاضیان دریافت این تسهیلات (زمین یا مسکن برای خانوارهای سه فرزند و بالاتر) در نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند، لازم است وارد سامانه نهضت ملی مسکن شده و اطلاعات خود را ویرایش کنند. برای ویرایش اطلاعات ابتدا متقاضی باید وارد کارتابل خود در قسمت «مشاهده و پیگیری درخواست ها» شده و اطلاعات سرپرستی خود را ویرایش کند.

در صورتی که متقاضی پس از مراجعه به کارتابل خود در قسمت «مشاهده و پیگیری درخواست سامانه»، دسترسی به ویرایش اطلاعات خود را نداشته باشد، باید از درخواست های قبلی خود انصراف داده و مجدد نسبت به ثبت نام (مطابق مراحل و تصاویر ذیل) اقدام کنند.

نکته مهم حمایتی از خانوار دارای سه فرزند و بیشتر این است که بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، متقاضیانی که فرم «ج» آنها از قبل قرمز شده و از تسهیلات دولتی در حوزه مسکن نظیر دریافت مسکن مهر و یا زمین دولتی استفاده کرده‌اند، امکان ثبت نام و استفاده از امتیازات قانون جوانی جمعیت را خواهند داشت.

انتشار فرم تعهدنامه ازدواج ویژه مجردهای متقاضی مسکن

وزارت راه و شهرسازی همچنین در راستای انجام تعهدات خود در قانون نهضت ملی مسکن، فرم تعهدنامه اقدام به ازدواج برای مجردهایی که در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند را در سامانه ثبت نام مربوطه بارگذاری کرده که پر کردن آن الزامی است.

در طرح‌های حمایتی مسکن، امکان دریافت مسکن فقط برای زنان مجرد بالای ۳۵سال فراهم بود اما با تصمیم دولت، در طرح نهضت ملی مسکن مردان مجرد هم می‌توانند به شرط ازدواج تا زمان تحویل واحد، متقاضی مسکن در نهضت ملی باشند.

بر این اساس، وزارت راه و شهرسازی فرم تعهدنامه محضری نیز دستورالعمل ثبت نام مردان مجرد در نهضت ملی مسکن را در سامانه مسکن حمایتی بارگذاری کرد. متقاضی باید مرد مجرد ۲۳ تا ۴۵ ساله باشد؛ فرم «ج» وی و همسرش (پس از ازدواج) باید سبز بوده و از امکانات دولتی بخش زمین و مسکن استفاده نکرده باشد.

همچنین متقاضی مرد مجرد متعهد می‌شود در زمان واگذاری واحد مسکونی به وی، مزدوج باشد در غیر این صورت واحد ساخته شده به افراد متأهل واجد شرایط دیگری داده می‌شود و متقاضی مجرد، حق هیچ‌گونه اعتراضی ندارد.

ایران