بررسی چالش های پیش روی طرح نهضت ملی مسکن

به گزارش اخبار ساختمان، مسکن همچنان به عنوان یکی از دغدغه های اصلی مردم شناخته می شود، بسیاری از مردم برای خرید و یا اجاره مسکن با چالش های زیادی مواجه هستند، در حالی که هر روز قیمت های خرید و اجاره افزایش می یابد، درآمد مردم کفاف هزینه های این بخش را ندارد.

در برخی از مناطق کشور مثل تهران حتی قیمت پا را فراتر از حد گذاشته و بررسی ها نشان می دهد اگر چه ورود دلار به عرصه خرید و فروش ملک و اجاره واحدهای مسکونی وجاهت قانونی ندارد اما مالکان واحدهای مسکونی در برخی از مناطق تهران تنها با دلار معامله می کنند.

برای رفع بخشی از مشکلات مسکن، ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی توسط دولت در قالب طرح نهضت ملی مسکن در دستور کار قرار گرفت اما این طرح با گذشته ۲ سال با چالش های بسیار زیادی مواجه شده و هنوز نتوانسته به خانه دار شدن قشر کم درآمد جامعه منجر شود.

اطلاعات تسهیلات دهی بانک ها به طرح نهضت ملی مسکن نشان می دهد که بانک ها به تأمین مالی این ابرپروژه دولت سیزدهم، چندان پایبند نیستند. این اطلاعات حاکی از آن است که بانک ها در سال اول تنها ۶۴.۷ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد کرده اند که البته ۵۱.۵ هزار میلیارد تومان آن تنها توسط بانک مسکن اعطا شده بود.

همچنین در سال دوم نیز، ۱۱۱ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد شده که مجدداً بخش زیادی از آن، یعنی ۸۲.۷ هزار میلیارد تومان آن توسط بانک مسکن اعطا شد.

در نمودار زیر، میزان درصد تحقق قانون در امر تسهیلات دهی بانک ها به طرح نهضت ملی مسکن در سه دوره نمایش داده شده است. بر اساس اطلاعات تسهیلات بانکی، درصد تحقق نسبت به سهمیه سال اول برابر با ۱۸ درصد، درصد تحقق نسبت به سهمیه سال اول و ۶ ماهه سال دوم برابر با ۱۷.۵ درصد و درصد تحقق نسبت به سهمیه سال دوم برابر با ۲۴ درصد بوده است.

همانطور که از نمودار بالا مشاهده می شود، به غیر از چهار بانک که به میزان تعهد خود به طور کامل عمل کرده اند، سایر بانک ها زیر ۱۰ درصد و حتی اکثریت آنان در حد ۲ الی سه درصد از طرح نهضت ملی مسکن را تأمین مالی کرده اند.

از این رو، می توان بیان کرد که یکی از مهمترین دلایل عقب ماندگی این طرح از اهداف از پیش تعیین شده، عدم پایبندی بانک ها به تعهدات خود بوده است.

در همین ارتباط سرپرست دفتر اقتصاد مسکن با اعلام اینکه یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی نهضت ملی در مراحل مختلف ساخت قرار دارد گفت: هرجایی که امکان تأمین زمین وجود داشته باشد خانه یک طبقه حیاط دار احداث می شود.

ابوالفضل نوروزی تصریح کرد: حدود ۶ میلیون نفر در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند که همه این افراد به شکل برخط در سامانه پالایش و متقاضیان واجد شرایط شناسایی شد. در مرحله شناسایی زمین وزارت راه و شهرسازی موفق شد تا تغییر کاربری های مجاز را انجام و الحاق به محدوده را انجام دهد که بیش از ۲۴ هزار هکتار زمین تغییر کاربری پیدا کرد و تمامی این شناسایی ها با ملاک عمل قرار دادن نبودن اراضی در حریم گسل ها، در حریم رودخانه ها، در حریم فرونشست و توجه به سایر مخاطرات انجام شد.

وی همچنین از انجام ۸۰ هزار واحد خودمالکی در شهرهای خبر داد و گفت: حدود ۸۰ هزار واحد نیز در شهرها به شکل خودمالکی در حال انجام است. این تعداد واحد اراضی متعلق به مردم است. این متقاضیان در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کردند و به بانک ها معرفی شدند و قراردادهای پرداخت منعقد شده و این تعداد واحد نیز در مراحل مختلف ساخت قرار دارند.

سرپرست دفتر اقتصاد مسکن توضیح داد: حدود ۲۲۰ هزار واحد مسکونی در روستاها در حال عملیاتی شدن است که اینکار با حمایت دولت و پرداخت وام های کم بهره با تلاش بنیاد مسکن و در مشارکت با مردم در حال انجام است.

وی یکی از معضلات بخش مسکن را تأمین مسکن در بافت های فرسوده و مقاوم سازی واحدهای این بافت ها عنوان کرد و گفت: در حال حاضر حدو ۱۰۹ هزار واحد مسکونی در حوزه بافت فرسوده ۱۰۹ در حال انجام است.

ابوالفضل نوروزی از دیگر اقدامات وزارت راه و شهرسازی را تکمیل و تحویل ۷۰ هزار واحد مسکن مهر عنوان کرد و گفت: حدود ۲۴۰ هزار واحد مسکن مهر از ابتدای دولت سیزدهم باقیمانده بود که حدود ۷۰ هزار واحد از این تعداد باقیمانده تکمیل شد و مابقی حدود ۱۶۵ هزار واحد فروش اقساطی نشدند در حال انجام است.

مهر