آیا باید منتظر ریزش قیمت مسکن باشیم؟

به گزارش اخبار ساختمان، افشین پروین پور با تشریح جزئیات طرح «مسکن زندگی» اظهار کرد: در کشور ما تمام مصالح ساختمانی، منابع مالی و عوامل تولید مسکن به میزان کافی وجود دارند؛ اما متاسفانه در طول سال‌های اخیر همواره تقاضای مسکن از عرضۀ آن پیشی گرفته و بازار مسکن با کمبود عرضه مواجه شده است. در حال حاضر یکی از مشکلات عمده اقتصادی به خصوص در قشر جوان، تأمین مسکن و قیمت بالای آن است که باعث شده تمایل به «ازدواج» و «فرزندآوری» در میان آن‌ها کاهش یابد و درصد بالایی از درآمد خانوار به این امر اختصاص یابد و این خود بزرگ‌ترین دلیل رکود اقتصادی، گسترده شدن فقر در جامعه و عامل اصلی شکاف طبقاتی بین اقشار برخوردار و فاقد مسکن است.

وی افزود: از سال 1400 تا پایان سال 1404 ساخت بیش از چهار میلیون واحد مسکونی (در قالب طرح «مسکن زندگی») آغاز شده و به اتمام می‌رسد؛ 1.3 میلیون واحد از مسکن‌های ساخته شده جایگزین واحدهای واقع در سکونتگاه‌های غیر رسمی (در مبدأ مهاجرت) و 500 هزار واحد نیز جایگزین واحدهای مسکونی در بافت فرسوده خواهد شد.

وی تصریح کرد: با اعمال مالیات‌های تنظیمی تعداد واحدهای مسکونی خالی از 2.7 میلیون در سال 1399 به کمتر از یک میلیون واحد کاهش یافته و در دسترس قرار میگیرند. البته برای تعادل بازار مسکن (بعد از ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا)، باید حدود پنج درصد واحدهای مسکونی خالی مانده باشند که این نسبت در سال 1404، 2 درصد است. ساخت مسکن در سالهای بعد عمدتا برای نوسازی بافت‌های فرسوده، تامین مسکن خانواده‌های جدید و تامین حداقل ذخیره بازار انجام خواهد شد.

وی بیان کرد: سهم هزینه مسکن در سبد هزینه خانوار 47 درصد در سال 1399 (که تقریباً نیمی از درآمد خانوار را به خود اختصاص می‌دهد) طبق محاسبات صورت گرفته به عدد 23 درصد خواهد رسید. بدین ترتیب خانوارها می‌توانند برای نیازهای آموزشی و غذایی و سایر نیازها بیشتر هزینه کنند؛ در نتیجه تقاضای بیشتری در اقتصاد ایجاد خواهد شد. دوره انتظار برای دسترسی به مسکن از 35 سال در سال 99 به پنج سال در افق 1404 خواهد رسید؛ بدین ترتیب هم سن ازدواج (به دلیل توانائی جوانان در تأمین مسکن) پائین خواهد آمد، هم تمایل به فرزندآوری بیشتر خواهد شد و هم امید به آینده در میان اقشار جامعه مخصوصاً جوانان افزایش خواهد یافت.

کارشناس اقتصاد مسکن اضافه کرد: مشابه طرح «مسکن مهر»، اصول اقتصادی طرح «مسکن زندگی» مبتنی بر ارائه زمین رایگان (با اجاره 99 ساله) و تسهیلات ارزان قیمت و استفاده از بخش خصوصی (سازندگان صلاحیت دار) برای ساخت مسکن خواهد بود. مدیریت کلان پروژه ها بر عهده شهرداری ها خواهد بود و مطابق با طرح های جامع و تفصیلی شهرها، با تأمین زمین به میزان مورد نیاز، حدی الامکان، ساخت واحدهای مسکونی با ارتفاع کم (یک یا دو طبقه) متناسب با رشد طبیعی شهرها و رعایت اصول شهرسازی در دستور کار قرار خواهد گرفت.

وی ادامه داد: گرایش ساخت و ساز به سمت شهرهای متوسط، کوچک و روستاها خواهند بود و با برنامه ریزی های صورت گرفته تلاش خواهد شد با قصد توجه به تولید در بخش های «کشاورزی و صنعت» و همچنین با توجه ویژه به ارائه خدمات رفاهی و نیازهای اساسی در دیگر بخش های دولت، از مزیت پهنه سرزمینی در کشور حداکثر استفاده صورت گیرد و جمعیت به صورت متعادل توزیع شود. در حال حاضر به دلیل اتخاذ سیاستهای غلط در حوزه آمایش سرزمین، جمعیت زیادی (به علت نبود شغل و امکانات زندگی) در کلان شهرها و شهرهای بزرگ متمرکز شده اند که از این ناحیه آسیب های فراوانی به اقتصاد کشور (خصوصا تولید در بخش های صنعت و کشاورزی)، محیط زیست، فرهنگ و ... وارد شده است.

پروین پور گفت: همه خانوارهای واجد شرایط، از اعتبار تسهیلات مسکن با این مشخصات برخوردار هستند:

* مبلغ: 100 درصد هزینه ساخت (قیمت تمام‌شده واحد مسکونی) متناسب با:
* تنوع جغرافیایی و الزامات سازه‌ای و معماری در پهنه کشور
* نیاز خانوار (یک نفره 50 مترمربع، دو نفره 60 متر، سه نفره 70 مترمربع، چهار نفره 80 مترمربع، پنج‌نفره 100 مترمربع، شش نفر و بیشتر 110 متر مربع، روستایی 150 متر مربع)
* نرخ سود تسهیلات: 8 درصد
* مدت بازپرداخت: برای دهک‌های درآمدی سوم و پایین تر، 30 سال؛ برای دهک‌های درآمدی چهارم و بالاتر 20 سال (متقاضیان از 6 ماه بعد از تحویل واحد مسکونی شروع به بازپرداخت اقساط خواهند کرد)
* متقاضی می‌تواند در چند مرحله از اعتبار خود استفاده کند؛ ذخیره اعتبار در صورت عدم استفاده از سقف تسهیلات، امکان‌پذیر است.
* مبلغ اعتبار در صورت افزایش بعد خانوار (افزایش تعداد فرزندان) حتی پس از دریافت مسکن افزایش خواهد یافت.
* متقاضی می‌تواند واحد مسکونی بزرگتر یا گران‌تر را انتخاب کند، اما سقف تسهیلات افزایش نخواهد یافت و مابه­التفاوت را متقاضی به صورت یکجا باید بپردازد.
* تا زمانی که خانوار توانایی بازپرداخت نداشته باشد، اقساط تعلیق می‌شوند.
* درصورت اثبات عدم توانایی بازپرداخت، خانوار مشمول یارانه اقساط وام مسکن می‌شود.
* خانوارهایی که مسکن با مساحت کمتر از مقادیر تعیین شده داشته باشند، مابه‌التفاوت اعتبار تسهیلات خرید مسکن بزرگتر به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

وی یادآور شد: با استفاده از روش‌های تامین مالی زنجیره­ای (در فرآیند تأمین مصالح و مواد ساختمانی)، تقاضای نقدینگی در حین ساخت به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. منابع مالی از روش‌های افزایش سرمایه بانک مسکن، حذف ذخائر قانونی بانک مسکن، افزایش ذخائر قانونی سایر بانک‌ها و سپرده‌گذاری منابع حاصل در بانک مسکن، انتشار اوراق با پشتوانه وام‌های پرداخت شده و تشکیل صندوق‌های سرمایه گذاری ساختمان تامین می‌شود؛ ویژگی روش­های تامین مالی ذکر شده این است که نقدینگی را افزایش نمی‌دهند.

«تاهل، عدم مالکیت مسکونی و عدم استفاده از تسهیلات حمایتی در مسکن (سبز بودن فرم ج)» شرایط دریافت اعتبار تسهیلات مسکن بوده و این متقاضیان دارای اولویت هستند:

* دهک‌های 1 و 2 درآمدی
* زنان سرپرست خانوار
* از کار افتادگان
* خانواده‌ها جدید (ازدواج)
* مستأجرین
* مهاجران از سکونتگاه‌های غیر رسمی به محل سکونت قبلی در سایر روستاها و شهرها
* مهاجران از کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ به روستاها و شهرهای کوچک

بنابر اظهارات تحلیلگر اقتصادی مسکن تحویل داده شده دارای ضمانت به شرح زیر است:

* 1 سال: تعویض بدون سؤال در صورت خرابی یا بروز اشکال در کلید و پریز، شیرآلات، رنگ، درب، پنجره، چارچوب، لولا، قفل
* 10 سال: تعمیر و نگهداری و در صورت نیاز تعویض کف‌سازی، کابینت، سنگ‌های بهداشتی، سیم‌کشی، لوله‌کشی
* 50 سال: ضمانت سازه برای اسکلت، تیرریزی، دیوارهای حائل و حمال، پی و شناژ

پروین پور ابراز امیدواری کرد با اجرای طرح «مسکن زندگی»، مسکن دار شدن برای آحاد مردم کشور از رؤیا و آرزو خارج شده و بدون وارد شدن فشار اقتصادی به مردم و با حداقل قیمت، محقق شود.

وی اضافه کرد: تمام تلاش ما بر این مبنی صورت گرفته که هموطنان عزیزمان بتوانند به آسانی و با بهترین کیفیت صاحب مسکن شوند. این کارشناس مسکن این نوید را هم به مردم داد که منتظر ریزش قیمت ها در بخش مسکن باشید.

تسنیم