توصیف واژه بدیع در معماری با آثار خواهران حریری

به گزارش اخبار ساختمان، مژگان و گیسو حریری در محیطی علمی و هنری رشد کردند. پدرشان مهندس برق بود و مادری نقاش داشتند. گیسو حریری در سال 1956 در ایران متولد شد و در سال 1980 لیسانس خود را از دانشگاه کرنل دریافت نمود و یکی از استادان سرشناس دانشگاه کلمبیا شد. مژگان حریری نیز در سال 1955 در ایران متولد و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته طراحی شهری از دانشگاه کرنل است. یکی از سوابق درخشان او، همکاری با شرکت جیمز پولشک (یکی از معماران مطرح آمریکایی) است که قبل از تاسیس شرکت حریری و حریری در آنجا مشغول به کار بوده است.

امروزه خواهران حریری از جمله زنان برجسته آمریکا در حوزه معماری و طراحی محسوب می‌شوند و منتقدان شرکت این دو را از مترقی‌ترین و به‌روزترین، شرکت‌های آمریکایی می‌دانند. پروژه‌های کاری آن‌ها محدوده‌ی وسیعی را در برمی‌گیرد؛ از ساختمان‌های مسکونی وهتل‌های لوکس گرفته تا ابزار جانبی حمام، منازل ویلایی و همچنین طراحی‌هایی با مفاهیم و ساختاری پیچیده‌تر. طراحی، برای خواهران حریری، یک پروژه جامع با مرزی نامشخص است که از یک برنامه‌ریزی و معماری برجسته آغاز می‌شود که در انتها به طراحی داخلی، مبلمان، نورپردازی و طراحی محصولات و جواهرات ختم می‌شود.

دنیای کودکی و تاثیرات فضای ایران بر آثار خواهران حریری

به دلیل حرفه‌ی پدر، این دو خواهر، سال‌های کودکی خود را در مناطق غیر شهری و نزدیک زمین‌های نفتی سپری کردند. شب‌های زیبا و روزهای پر از سکوت بیابان سبب آفرینش تصورات و دنیایی متفاوت‌تر از دنیای کودکان دیگر، برای آن‌ها شد. آن‌ها معتقدند که کویر همه چیز را بدون کاستن از زیبایی، به سمت ماهیت خود سوق می‌دهد.

خواهران حریری در آثارشان سعی دارند ماهیت هر پروژه را درک کنند و همیشه با یک مفهوم اصلی و تلاش برای سادگی، کارایی و پایداری محیط زیست، شروع به ساخت یک پروژه می‌کنند. یکی دیگر از شهرهای تاثیرگذار در آثار آنان، شهر اصفهان بوده است که هر ساله تابستان برای دیدن پدربزرگ و مادربزرگ خود، راهی آنجا می‌شدند. باغ‌های سرسبز، پل‌های عظیمی که همیشه پر بود از عابران، گنبدهای آبی مساجد، بازارهای شلوغ و کاخ‌های قرن هجدهم برای آنان بسیار شگفت‌انگیز و پر از ایده بوده است. خواهران حریری معتقدند که اصفهان به راستی موزه معماری فارسی است.

جوایز

بیش از سی سال است این دو طراح خلاق پروژه‌های مفهومی، مسکونی، تجاری و فرهنگی خود را که سرشار از مدرنیسم احساسی و ایده های نوآورانه است، توسط برند منحصر به فرد خودشان طراحی و اجرا کرده‌اند. تلفیق اشکال پویای معماری، تکنولوژی دیجیتال، مواد جدید و مطالعات اجتماعی، نشانگر تجربیات نزدیک به سه دهه و علم سرشار آنان است. برند حریری و حریری به دلیل اصالت و کیفیت کارهایش برنده جوایز متعددی شده است که در ادامه به چند نمونه از آنان اشاره خواهیم کرد.

خواهران حریری در سال 1993 جایزه محیطی و طراحی سالانه را برای معماری استودیوی موزیک جی اس ام از آن خود کردند. روزنامه نیویورک آنان را جزو صد طراح و دکوراتور برتر سال 2002 معرفی کرد. در سال 2005 شرکت حریری، جایزه طراحی را در آکادمی هنرها و جوایز آمریکا از آن خود کرد. در سال 2010 مجله معروف معماری، اسم مژگان حریری و گیسو حریری را در لیست استعدادهای برتر طراحی و معماری آورده است.

کمپانی حریری و حریری در سال 2015 جایزه معماری آمریکا را به خاطر معماری خلاق و پیشرفته ساختمانی در شهر اسلازبورگ اتریش که به جواهر اسلازبورگ معروف است، از موزه طراحی و معماری شیکاگو دریافت نمود. این ساختمان، با توجه به گفته آنان از پروژه‌های موردعلاقه‌شان است که هزینه زیادی را در برداشته است. اما مسئله‌ای که در این اثر قابل درک است رابطه معمار با طبیعت است و از معدود ساختمان‌هایی است که در این شهر تاریخی که موتزارت در آن متولد شده است، تبدیل به مکانی دیدنی برای معماران قرن 21 شده است.

افزون بر موارد فوق، جایزه دستاوردهای شغلی انجمن غیردولتی امور عمومی آمریکایی‌های ایرانی‌تبار در سال 2016 به آنان اهدا گردید. ویژگی‌های منحصر به فرد طراحی آنان که تلفیقی از مدرنیته و معماری‌های کهن با طاق‌نماهای ویژه است، پروژه‌های آوانگاردی را رقم زده که توجه منتقدان انجمن معماری آمریکا را به خود جلب کرده و لقب معماری دراماتیک را به آثارشان نسبت است.

مجموعه کریستالی

باید ذکر کرد که علاقه شدید این دو طراح به استفاده هرچه بیشتر از مواد معدنی در طراحی خود، سبب به یادماندنی‌تر شدن تولیدات آنان شده است. از جمله این طرح ها می تواند به وان و سینک کریستالی اشاره کرد که در سال 2010 برای کمپانی AF NEWYORK طراحی کردند. این مجموعه برای ایجاد نوآوری و شکلی جواهر گونه در وسایل جانبی حمام است که بر خلاف شیرآلات و لوازم صنعتی دیگر، طراحی شده.

آن‌ها معتقدند که معماری جزو جدایی‌ناپذیری از طبیعت است. آنها با تداوم این ذهنیت و تحقیق در مورد ساختار مواد و ترکیب آنان، سازه‌هایی فراموش نشدنی را خلق کرده‌اند که ترکیبی از سنگ و کریستال است به گونه ای که در هر اثر قطعه سنگی است که از دل کوه بیرون کشیده و صیقل داده‌اند.

پروژه‌ها و آثار

1. چهارپایه سولاری ( 1986، نیویورک)

2. اتاق کار زیرشیروانی (1988، نیویورک)

3. فانوس دریایی که بر روی یک سنگ قهوه‌ای رنگ قرار گرفته است (1988، نیویورک)

4. مجموعه آباژورهای ابری (1992، نیویورک)

5. مجموعه میزهای RIOANJI ( 1992، نیویورک )

6. تختخواب فولادی که اسم این اثر را تختخواب تهی گذاشته‌اند و از آثار هنرمندی به نام جیاکومتی الهام گرفته‌اند (1990، نیویورک)

7. صندلی چرخ‌دار چوبی/فلزی (این مجموعه برای کمک به بی‌خانمان‌های نیویورک ساخته شده است. دسته‌های چوبی این صندلی، لحظه‌های متفاوتی مانند استراحت یا داشتن وسایلی برای برآوردن انتظارات از خانه و زندگی خویش را ایجاد می‌کند.( 1994، نیویورک)

8. مجموعه کریستالی جواهرات برند سواروسکی (2010، لندن)

9. لوسترهای کریستالی سواروسکی که از سنگ‌های قیمتی تراش داده شده و از قطعات الماس نیز در ساختن آن استفاده کرده‌اند. (2006، اتریش)

10. موزه ادیسه که مانند چادر است و ساختار پنوماتیک با پوسته‌های قابل انعطاف آن سبب قابل حمل بودن، جهانی شدن و تازگی آن شده است. انرژی تولید شده از پنل‌های خورشیدی باعث می‌شوند که فن‌ها، جریان هوای ثابت را از خود عبور دهند و ساختار پوسته که پلی استر است تحت فشار قرار بگیرد (2009)

11. گالری لیلا هلر یکی از مکان‌های فرهنگی جهت نمایش آثار تجسمی در دبی است و به دلیل ساخت حفره‌های سقفی، روشنایی ساختمان از طریق نورهای طبیعی تامین می‌شود و ساختمان مشرف به خیابان‌های دبی است (2013)

12. هتل پارادایس یزد که طراحی آن بر اساس نظریه چهار باغ است که از لحاظ مفهومی از تقاطع یک دایره و یک میدان بازتاب دهنده بهشت بر روی زمین، ایجاد شده است. سقف‌های موج‌دار که با فاصله‌ای معین از زمین قرار گرفته‌اند و از بافت پشت‌بام‌های قدیمی یزد الهام گرفته‌اند دالانی را جهت استراحت و لذت بردن از باغ‌های هتل برای مهمانان ایجاد کرده است. (در حال احداث)

13. ساختمان اداری(برج) الوند (2016، تهران)

ساختمان موزه قرن بیستم، مرکز نمایش فیلم‌های تجربی، استودیوی موسیقی JSM و خانه دیجیتال که در سال 1999 در نمایشگاهی در موزه هنرهای مدرن به نمایش گذاشته شد، از تجربیات دیگر این دو معمار سرشناس‌اند که محوریتی پژوهشی دارند.